تمیز کردن گوش در خانه: روش‌های ایمن و توصیه‌های پزشکان

بهترین و ایمن‌ترین روش‌های تمیز کردن گوش در خانه

بسیاری از ما عادت داریم برای تمیز کردن گوش از گوش پاک‌کن‌های پنبه‌ای استفاده کنیم، اما آیا این روش واقعا ایمن است؟ تجمع موم اضافی در گوش می‌تواند باعث کاهش شنوایی و ناراحتی شود. در این مطلب، به بررسی روش‌های ایمن برای تمیز کردن گوش در خانه و همچنین بایدها و نبایدهای این کار می‌پردازیم.

آیا گوش پاک‌کن‌ها دوست گوش شما هستند

شاید تصور کنید گوش پاک‌کن‌های پنبه‌ای راهی مطمئن برای حذف موم گوش هستند، اما حقیقت این است که استفاده از آن‌ها می‌تواند موم را به عمق بیشتری از کانال گوش فرو ببرد و حتی به پرده گوش آسیب برساند. از گوش پاک‌کن تنها برای بخش بیرونی گوش استفاده کنید. برای تمیز کردن این ناحیه، بهترین و ایمن‌ترین روش، استفاده از یک پارچه گرم و مرطوب است.

روش‌های ایمن تمیز کردن گوش در خانه

اگر قصد دارید در منزل نسبت به حذف موم گوش اقدام کنید، روش‌های زیر ایمن‌تر خواهند بود:

استفاده از پارچه مرطوب

همان‌طور که گفته شد، به جای فرو بردن گوش پاک‌کن به داخل مجرای گوش، فقط قسمت بیرونی گوش را با یک پارچه گرم و مرطوب به آرامی تمیز کنید. این کار موم خارج شده از مجرا را پاک می‌کند.

قطره‌های بدون نسخه (OTC) نرم‌کننده موم گوش

اکثر داروخانه‌ها قطره‌های مخصوص پاک‌کننده گوش را بدون نسخه ارائه می‌دهند که به نرم شدن موم کمک می‌کنند. این قطره‌ها معمولاً حاوی روغن بچه، روغن معدنی، گلیسیرین، آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید) و پراکسید کاربامید هستند.

نحوه استفاده: چند قطره مشخص را داخل گوش بریزید، کمی صبر کنید و سپس گوش را تخلیه یا شستشو دهید. همیشه دستورالعمل روی بسته‌بندی محصول را با دقت دنبال کنید.

سرنگ لامپی (Bulb Syringe)

می‌توانید گوش را با سرنگ‌های لامپی تمیز کنید. در این روش، کانال گوش با آب یا محلول نمکی به آرامی شستشو داده می‌شود. این روش مؤثرتر خواهد بود اگر ابتدا از یک نرم‌کننده موم گوش حدود ۱۵-۳۰ دقیقه قبل از شستشو استفاده کنید. برای جلوگیری از سرگیجه، محلول را به اندازه دمای بدن گرم کنید.

چرا تمیز کردن گوش اهمیت دارد

وجود مقدار کمی جرم گوش کاملاً طبیعی و حتی لازم است، زیرا از گوش در برابر گرد و غبار و میکروب‌ها محافظت می‌کند. اما اگر موم بیش از حد تجمع یابد، می‌تواند علائمی مانند کاهش شنوایی، احساس گرفتگی در گوش یا حتی سرگیجه ایجاد کند که در این صورت باید تخلیه شود. تجمع بیش از حد جرم گوش همچنین می‌تواند منجر به عفونت گوش شود.

اگر علائم گرفتگی گوش را تجربه می‌کنید و می‌خواهید مطمئن شوید که مشکل به دلیل موم است و نه مایع یا کاهش شنوایی، مراجعه به پزشک ضروری است.

هر چند وقت یک بار باید گوش را تمیز کرد

نکته مهم این است که نباید گوش‌ها را بیش از حد تمیز کرد. انجام این کار می‌تواند سبب تحریک مجرای گوش شده و در صورت اشتباه انجام شدن، منجر به تجمع بیشتر موم یا حتی آسیب شود. معمولاً نیازی به تمیز کردن منظم گوش نیست، مگر اینکه مکرراً انسداد شنوایی را تجربه می‌کنید.

در صورتی که رسوب مشخصی ایجاد نشده، تنها بخش بیرونی گوش را با دستمال مرطوب تمیز کنید. اگر علائم تجمع موم مشاهده شد، از کیت‌های بدون نسخه (OTC) برای تمیز کردن موم استفاده کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم

ایمن‌ترین روش برای حذف موم اضافی گوش، مراجعه به پزشک متخصص است. پزشک با ابزارهای خاصی می‌تواند انسداد را به طور ایمن و کامل رفع کند. برخی مراکز بهداشتی نیز خدمات شستشوی حرفه‌ای گوش را انجام می‌دهند.

پزشک همچنین می‌تواند تشخیص دهد که آیا نیاز به تمیز کردن حرفه‌ای گوش دارید یا می‌توانید آن را در منزل انجام دهید. برخی افراد ممکن است مشکلات خاصی در گوش داشته باشند (مانند پرده گوش سوراخ شده) که نباید در منزل با کیت‌های OTC یا دیگر روش‌های خانگی گوش خود را تمیز کنند.

چند نکته مهم که باید به خاطر داشته باشید:
اکثر افراد نیازی به تمیز کردن داخل گوش خود ندارند.

از وارد کردن اشیاء کوچک مانند سنجاق، گوش پاک‌کن یا گوشه‌های دستمال به عمق مجرای گوش خودداری کنید. این کار می‌تواند موم را به داخل فشار داده و به پرده گوش آسیب جدی برساند.

بیشتر پزشکان توصیه می‌کنند هیچ شیء نوک تیزی را داخل گوش وارد نکنید.

اگر دیابت دارید، سیستم ایمنی شما ضعیف شده است، یا مجرای گوش شما آسیب دیده، قبل از هر اقدامی حتماً با پزشک مشورت کنید.

از شمع گوش (Ear Candling) پرهیز کنید. این شمع‌های بلند و مخروطی را درون مجرای گوش قرار داده و روی آن آتش روشن می‌کنند تا موم را با مکش به سمت بالا بکشد. این روش می‌تواند باعث آسیب جدی ناشی از سوختگی یا ورود موم مذاب به داخل گوش شود و هیچ پایه علمی ندارد.

با رعایت این نکات، می‌توانید سلامت گوش‌های خود را حفظ کرده و از شنوایی خود به بهترین شکل محافظت کنید.