تیتر جدید: روش‌های درمانی برای فیبروز کبدی و پرسش آیا امکان درمان قطعی فیبروز کبدی وجود دارد؟

فیبروز کبد یکی از بیماری‌های رایج در سراسر جهان است و در صورت عدم درمان، ممکن است عواقب خطرناکی را به همراه داشته باشد. درمان این بیماری از جمله اقدامات اساسی است که باید همزمان با تشخیص به آن پرداخته شود. اما چیستی و تشکیل چگونه می‌شود و روش‌های درمان آن چگونه است؟ در این مقاله، به بررسی کامل همه آنچه که نیاز دارید، می‌پردازیم.

فیبروز کبد یکی از بیماری‌های رایج در سراسر جهان است که در صورت عدم درمان، می‌تواند عواقب خطرناکی به همراه داشته باشد. درمان فیبروز کبد اولین اقدامی است که باید به محض تشخیص بیماری انجام شود. اما چیستی و چگونگی تشکیل آن و همچنین روش‌های درمان آن چگونه است؟ در این مقاله، به بررسی جامع هر آنچه که نیاز دارید درباره درمان فیبروز کبد بدانید، می‌پردازیم.

فیبروز کبد زمانی ایجاد می‌شود که کبد به طور مکرر یا مداوم آسیب می‌بیند. حتی در صورتی که آسیب شدید باشد مانند هپاتیت حاد، کبد عموماً با تولید سلول‌های جدید و اتصال آن‌ها به شبکه بافت همبند، خود را ترمیم می‌کند. اما اگر آسیب به صورت مکرر یا مداوم باشد مانند آنچه در هپاتیت مزمن رخ می‌دهد، سلول‌های کبدی سعی می‌کنند آسیب را ترمیم کنند، اما این تلاش‌ها به ایجاد بافت اسکار (فیبروز) منجر می‌شود.

به عبارت دیگر، فیبروز کبد نشان‌دهنده پاسخ کبد به آسیب است. همانطور که پوست و سایر اندام‌ها، زخم‌ها را با تشکیل رسوب کلاژن و سایر مواد ترمیم می‌کنند، کبد نیز آسیب را با تشکیل رسوب کلاژن جدید ترمیم می‌کند. اما باقیمانده زخم، به عنوان اسکار شناخته می‌شود.

سلول‌های بافت اسکار قادر به خودترمیمی و یا انجام عملکردهای دیگر نیستند، بر خلاف سلول‌های سالم کبد. به همین دلیل، فیبروز می‌تواند عملکرد کلی کبد را کاهش داده و توانایی بازسازی آن را مختل کند. همچنین بافت اسکار ناشی از فیبروز می‌تواند جریان خون در کبد را مسدود یا محدود کند که این باعث از بین رفتن گرسنگی و کاهش اشتها می‌شود. در نهایت، این فرآیند باعث از بین رفتن سلول‌های سالم کبد و افزایش بافت اسکار می‌شود.

فیبروز به تنهایی هیچ علامتی ندارد، اما ممکن است در طول زمان به سیروز کبد منتهی شود. سیروز کبدی وقتی رخ می‌دهد که زخم شدید در کبد ایجاد شود. در این حالت، علائم بیماری واضح می‌شوند. اغلب افراد با خستگی غیرقابل توضیح و کاهش اشتها مواجه می‌شوند. سیروز کبدی باعث کاهش عملکرد کبد به حدی می‌شود که جریان خون از طریق کبد مختل می‌شود. سیروز کبدی ممکن است منجر به عوارض جدی مربوط به بیماری کبد شود، از جمله فشار خون بالا، نارسایی کبد و در نهایت سرطان کبد.

بعد از بروز سیروز، خطر ابتلا به سرطان کبد به شدت افزایش می‌یابد. بنابراین، سیروز باید به عنوان یک بیماری پیش بدخیم در نظر گرفته شود. در حال حاضر، سیروز و سرطان کبد جزو ده علت اصلی مرگ و میر در سراسر جهان قرار دارند. در کشورهای پیشرفته، بیماری کبد یکی از پنج علت اصلی مرگ و میر در میانسالان است.

همه بیماری‌های مزمن کبدی می‌توانند منجر به فیبروز شوند. در طول سال‌ها، علل اصلی بیماری‌های مزمن کبدی شامل هپاتیت B مزمن ویروسی (CHB) و بیماری کبد الکلی (ALD) بوده است. هپاتیت C مزمن و بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) نیز تأثیر قابل توجهی در بروز بیماری‌های مزمن کبدی داشته‌اند.

درمان فیبروز کبد بهترین و موثرترین راه، توجه به علت اصلی آن است. عوامل شایعی که باعث فیبروز کبد می‌شوند عبارتند از:

1. سوء مصرف مزمن الکل: درمان فیبروز کبد ناشی از سوء مصرف مزمن الکل، شامل قطع الکل و تغییر در سبک زندگی است.

2. هپاتیت ویروسی C یا B: برای درمان فیبروز کبد ناشی از هپاتیت ویروسی C یا B، استفاده از داروهای ضد ویروسی مانند آنتی‌ویروس هپاتیت C و بیماری‌های کبدی B مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3. بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) و استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH): درمان فیبروز کبد ناشی از NAFLD و NASH شامل تغییرات در سبک زندگی مانند رژیم غذایی سالم، وزن‌دهی مناسب، تمرینات و کنترل بیماری‌های همراه مثل دیابت است.

در بعضی موارد، درمان فیبروز کبد به علت‌های دیگر نیاز دارد، این علل عبارتند از:

– هموکروماتوز: درمان هموکروماتوز شامل خونگیری منظم یا فاصله‌گذاری از خوراک غنی آهن و استفاده از کلروکین می‌باشد.

– بیماری ویلسون: درمان بیماری ویلسون شامل مصرف داروهای کلرید کوپر و داروهایی برای جلوگیری از جذب مس است.

– انسداد مجاری صفراوی: درمان انسداد مجاری صفراوی شامل جراحی برای برطرف کردن انسداد می‌باشد.

– نارسایی مزمن قلبی: درمان نارسایی مزمن قلبی شامل مصرف داروها و تغییر در سبک زندگی است.

– هپاتیت خود ایمنی: درمان هپاتیت خود ایمنی شامل مصرف داروهای ضد التهابی و داروهای ضد ایمنی است.

در برخی موارد، برخی از داروها نیز می‌توانند فیبروز کبدی را تحریک کنند. در صورت استفاده از داروهایی مانند آمیودارون، کلرپرومازین، متوترکسات، تولبوتامید، ایزونیازید، متیل دوپا و اکسی فنیزاتین، ممکن است نیاز به تغییر در داروها یا کاهش مصرف آنها باشد. بهتر است با پزشکدرمان فیبروز کبد باید با توجه به علت اصلی آن انجام شود. عوامل شایعی که می‌توانند به فیبروز کبد منجر شوند عبارتند از:

1. سوء مصرف مزمن الکل: درمان فیبروز کبد ناشی از سوء مصرف الکل شامل قطع کردن مصرف الکل و تغییر در سبک زندگی است.

2. هپاتیت ویروسی C یا B: برای درمان فیبروز کبد ناشی از هپاتیت ویروس C یا B، از داروهای ضد ویروسی مانند آنتی‌ویروس هپاتیت C و بیماری کبدی B استفاده می‌شود.

3. بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) و استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH): درمان فیبروز کبد ناشی از NAFLD و NASH شامل تغییر در سبک زندگی مانند رژیم غذایی سالم، کاهش وزن، و تمرینات بدنی است.

در برخی موارد دیگر، درمان فیبروز کبد نیازمند توجه به علت‌های دیگری است که عبارتند از:

– هموکروماتوز: درمان هموکروماتوز شامل خونگیری منظم و کاهش مصرف غذاهای غنی آهن است.

– بیماری ویلسون: درمان بیماری ویلسون شامل مصرف داروهایی است که به جذب مس در بدن جلوگیری می‌کنند.

– انسداد مجاری صفراوی: درمان انسداد مجاری صفراوی ممکن است نیازمند جراحی جهت برطرف کردن انسداد باشد.

– نارسایی قلبی مزمن: درمان نارسایی قلبی مزمن شامل مصرف داروها و تغییر در سبک زندگی است.

– هپاتیت خود ایمنی: درمان هپاتیت خود ایمنی شامل مصرف داروهای ضدالتهابی و مهارکننده سیستم ایمنی است.

همچنین، برخی داروها ممکن است باعث فیبروز کبد شوند. برای مثال، در صورت مصرف داروهایی مانند آمیودارون، کلروپرومازین، متوترکسات، تولبوتامید، ایزونیازید، متیل دوپا و اکسی فنیزاتین، ممکن است نیاز به تغییر در داروها یا کاهش مصرف آنها باشد. بهتر است با پزشک خود درباره استفاده از این داروها و تأثیر آنها بر روی فیبروز کبد مشورت کنید.

تغییرات در سبک زندگی، از جمله تغییر در رژیم غذایی و افزایش ورزش برای کنترل وزن و بهبود سلامتی کلی بدن
مصرف مکمل‌های غذایی مفید برای کبد، مانند عصاره گیاهان دارویی مانند شیرین‌بیان و چای سبز
استفاده از ترکیبات گیاهی مانند زردچوبه و گل رازیانه که خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند
مصرف عسل طبیعی و محصولات غذایی دیگری که خواص ضد التهابی و خواص تجدید کننده برای کبد دارند.

اهمیت مراجعه به پزشک و دنبال کردن توصیه‌های او درمانی نباید در هیچ حالتی خودسرانه انجام شود. همچنین، مشاوره با پزشک درباره مصرف هر گونه دارو یا مکمل غذایی نیز ضروری است.

میزان متوسط نوشیدن قهوه را کاهش دهید.
به میزان مناسب آب بنوشید و هیدراته بمانید.
مصرف خار مریم که حاوی سیلیمارین، یک آنتی اکسیدان قوی است، توصیه نمی‌شود برای افرادی که داروهای هپاتیت C می‌خورند.
مصرف ویتامین E برای درمان NASH مفید است.
در صورتی که شخص دچار فیبروز یا سیروز پیشرفته کبدی باشد، اغلب نیاز به درمان‌های اضافی دارد و آسیب کبدی به طور کلی غیرقابل بازگشت است. روش‌های معمول درمان فیبروز یا سیروز پیشرفته شامل:

مصرف داروها برای تخلیه مایعات اضافی از بدن.
محدود کردن مصرف نمک.
مصرف داروها برای تخلیه سموم از مغز.
مصرف داروهایی که باعث کاهش فشار در رگ‌های معده و مری می‌شوند.
انجام جراحی پیوند کبد برای جایگزینی کبد آسیب دیده با کبد سالم از یک فرد دیگر.

مصرف متوسط قهوه در طول روز می‌تواند به درمان فیبروز کبد کمک کند. در صورتی که فیبروز کبدی در مراحل خفیف تا متوسط قرار داشته باشد، درمان علت زمینه‌ای می‌تواند بخشی یا تمامی آسیب را جبران کند. با تشخیص و درمان در مراحل اولیه، احتمال بهبودی کامل فرد به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.

اگرچه در مراحل اولیه فیبروز، آسیب ممکن است محدود و قابل برگشت باشد، اما در صورت پیشرفت فیبروز به مراحل پیشرفته، آسیب گسترده و غیرقابل بازگشت رخ می‌دهد و در نهایت می‌تواند به سیروز منجر شود. فیبروز و سیروز پیشرفته می‌توانند عوارض جدی و بیماری‌های خطرناکی مانند سرطان کبد، نارسایی کبد و مرگ را ایجاد کنند.

با رعایت یک رژیم غذایی مناسب، می‌توانید در صورت مبتلا شدن به فیبروز کبد، از آسیب بیشتر به کبد جلوگیری کنید، عوارض سیروز کبد را کاهش دهید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید. همچنین، باید به نکات زیر توجه کنید:
– از مصرف غذاهایی که عملکرد کبد و سایر ارگان‌های بدن را مختل کنند یا کار آن‌ها را سخت‌تر نمایند، اجتناب کنید.
– هر فرد بسته به عوامل مختلف نیاز به رژیم غذایی منحصر به فرد دارد، بنابراین بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید تا برنامه درمانی مناسب با نیازهای شما را دریافت کنید.

برخی از میوه‌ها و سبزیجاتی که برای مبتلایان به فیبروز کبد مفید هستند عبارتند از:
– سیب: سیب حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر قابل حل است که می‌تواند به بهبود عملکرد کبد کمک کند.
– هویج: هویج حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر است و می‌تواند در تقویت سیستم ایمنی و بهبود کبد مؤثر باشد.
– سبزیجات برگی تاریک رنگ: مانند اسفناج و کلم بروکلی، این سبزیجات حاوی فیبر، ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند که به بهبود کبد کمک می‌کنند.
– آووکادو: آووکادو دارای چربی‌های سالم است که می‌تواند به بهبود کبد کمک کند و در مصرف معتدل، مفید است.
– نارگیل: نارگیل حاوی چربی‌های سالم است که می‌تواند به کاهش التهاب کبد کمک کند.

علاوه بر این موارد، مصرف غذاهایی مانند ماهی چرب (مانند ماهی سالمون) که حاوی اسیدهای چرب امگا-3 هستند نیز مفید است. در عوض، باید از مصرف غذاهای پرچرب، غذاهای حاوی شکر و نمک بیش از حد و مواد غذایی پرفایده مضر (مانند غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی‌های نرم) خودداری کنید.

با توجه به وضعیت خاص هر فرد، ممکن است رژیم غذایی مفید برای فیبروز کبد متفاوت باشد. پیشنهاد می‌شود با یک پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا برنامه غذایی مناسب برای شما تنظیم شود.

کمک کبد در عملکرد بهتر با مصرف آب به اندازه کافی
با مصرف آب کافی، از کم آبی در بدن جلوگیری کنید. آب به بهبود عملکرد کبد کمک می‌کند.

ترجیحاً غذاهای پر پروتئین را مصرف کنید
در رژیم غذایی خود، غذاهای پر پروتئین را در اولویت قرار دهید و منابع پروتئینی گیاهی و حیوانی را به جزء غذاهای خود اضافه کنید. افزودن پروتئین به وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌ها می‌تواند مصرف کلی پروتئین شما را افزایش داده، از از دست دادن عضلات جلوگیری کند و به جلوگیری از سوءتغذیه کمک کند. در انتخاب منابع پروتئین، بهتر است از منابع بدون چربی مانند حبوبات، مرغ و ماهی استفاده کنید. برای اینکه در مورد این موضوع اطلاعات بیشتری داشته باشید، تحقیقات بیشتری نیاز است. همچنین، باید به خطرات خاص مصرف گوشت قرمز توجه کنید که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

غذاهای مضر برای مبتلایان به فیبروز کبدی
در صورت مبتلا به فیبروز یا سیروز کبد، تلاش کنید مصرف غذا و نوشیدنی‌هایی که پردازش آن برای کبد دشوار است را محدود کنید. برخی از مواد غذایی زیر برای مبتلایان به فیبروز کبد ضرر دارند:

– کیک و شیرینی: پزشکان توصیه می‌کنند که کاملاً از محصولات قنادی در رژیم غذایی روزانه خود خودداری کنید. این مواد دارای مقدار زیادی قند هستند و می‌توانند منجر به افزایش وزن شوند. همچنین، کیک‌ها و شیرینی‌ها به دلیل حاوی چربی‌های بالا می‌توانند باعث افزایش سطح تری‌گلیسیرید در بدن شوند که خود عامل بیماری‌های مختلف کبدی است. همچنین، ماده اولیه استفاده شده در این محصولات، آرد سفید تصفیه‌شده است. آرد سفید به سختی هضم می‌شود و باعث تجمع چربی در کبد می‌شود.

نوشابه‌های گازدار:
مصرف نوشابه‌های گازدار را به مقادیر کم و گه‌گاهی محدود کنید. مصرف منظم آنها می‌تواند به کبد آسیب برساند و عوارض مختلفی در کبد ایجاد کند. همچنین، مصرف زیاد نوشابه می‌تواند عامل اصلی افزایش وزن و چاقی باشد. چاقی می‌تواند باعث ایجاد چربی در کبد (کبد چرب) شده و به سلامت کبد آسیب برساند. همچنین، نوشابه‌ها ترکیبی از قند و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده هستند که برای سلامت کبد بسیار ضرر دارند.

الکل:
مصرف مزمن الکل می‌تواند به کبد آسیب برساند. هنگامی که کبد سعی در تجزیه الکل دارد، واکنش شیمیایی موجود در این فرآیند می‌تواند سلول‌های کبد را آسیب برساند و منجر به التهاب، مرگ سلولی و ایجاد اسکار (فیبروز) شود. مصرف بیش از حد الکل به مدت طولانی می‌تواند جذب مواد مغذی را مختل کرده و اثرات سمی روی کبد را تشدید کند. مصرف طولانی مدت الکل به سیروز کبدی منجر می‌شود که یک زخم غیرقابل برگشت در کبد است. افرادی که به سیروز مبتلا می‌شوند ممکن است عوارضی مانند استفراغ خون، یرقان، تجمع بیش از حد مایعات در بدن و سرطان کبد تجربه کنند.

نان و خمیر تهیه‌شده از آرد سفید:
از مصرف مواد غذایی که از آرد سفید تهیه می‌شوند، مثل بیسکویت، پیتزا، پاستا و نان سفید، پرهیز کنید. این مواد فاقد مواد معدنی، فیبر و ویتامین‌های ضروری هستند. باید درک کنید که غلات بسیار تصفیه شده به قند تبدیل می‌شوند. پردازش این قندها سخت است و در نهایت به صورت چربی در کبد ذخیره می‌شوند. مصرف زیاد آرد سفید یکی از علل بیماری کبد چرب است. به جای آن، بهتر است نان‌های سبوس‌دار و جایگزین‌های سالم دیگر را انتخاب کنید که به سلامت کبد در طول زمان کمک می‌کنند.

مصرف زیاد آرد سفید، یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌های کبد چرب است. بنابراین، بهتر است مصرف این نوع آرد را محدود کنید و به جای آن از نان‌ها و محصولات غذایی سالم‌تری استفاده کنید.

همچنین، غذاهایی مانند فست‌فود و غذاهای چرب و پرچرب می‌توانند به کبد آسیب برسانند. سیب‌زمینی سرخ‌کرده، برگر و پیتزا از جمله این غذاها هستند. آنها دارای چربی‌های اشباع‌شده و چربی‌های ترانس هستند که سخت هضم می‌شوند و ممکن است منجر به التهاب و سیروز کبدی شوند. همچنین، این غذاها می‌توانند سطح کلسترول بد را افزایش داده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و کبد چرب را افزایش دهند.

مصرف زیاد مواد غذایی حاوی نمک نیز برای کبد مضر است. بهتر است مصرف نمک را کاهش دهید و از غذاهای کنسرو شده و فرآوری شده که حاوی سدیم زیادی هستند، خودداری کنید. همچنین، تنقلاتی مانند چیپس، پفک و بیسکویت شور نیز دارای چربی اشباع شده و نمک هستند که مصرف زیاد آنها می‌تواند به بیماری‌های کبد چرب و چاقی منجر شود. همچنین، پنیر فرآوری شده که دارای سدیم بالا و چربی‌های اشباع شده است، برای کبد مضر است.

همچنین، مصرف بیش از حد گوشت قرمز نیز برای کبد آسیب‌زده دشوار است. گوشت قرمز ممکن است تجمع زائد پروتئین را در کبد ایجاد کند و مشکلات مرتبط با کبد را تشدید کند. بنابراین، بهتر است از منابع پروتئینی دیگر مانند مرغ و سفیده تخم مرغ استفاده کنید. با این حال، مصرف بیش از حد سفیده و زرده تخم مرغ نیز مشکلات گوارشی و افزایش کلسترول بد را به همراه دارد.

بنابراین، برای حفظ سلامت کبد، بهتر است مصرف آرد سفید، فست‌فود و غذاهای پرچرب، مواد غذایی پرنمک و گوشت قرمز را کامصرف بیش از حد آرد سفید، یکی از دلایل اصلی بیماری‌های کبد چرب است. فست فود و غذاهای پرچرب مانند سیب زمینی سرخ‌کرده، برگر و پیتزا نیز برای کبد مضر هستند. این غذاها حاوی چربی اشباع‌شده و چربی ترانس هستند و برای کبد دشوار قابل هضم هستند. چربی‌های اشباع‌شده ممکن است باعث التهاب و سیروز کبدی شوند و سطح کلسترول بد را افزایش داده و سطح کلسترول خوب را کاهش دهند. این مواد غذایی می‌توانند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و کبد چرب را افزایش دهند.

همچنین، مصرف زیاد مواد غذایی حاوی نمک برای کبد مضر است. بهتر است مصرف نمک را کاهش داده و از غذاهای کنسرو شده و مواد غذایی فرآوری شده که حاوی سدیم هستند، خودداری کرد. مصرف تنقلاتی مانند چیپس، پفک، بیسکویت شور و غیره نیز بهتر است محدود شود، زیرا این محصولات سرشار از چربی اشباع شده و نمک هستند. همچنین، پنیر فرآوری شده نیز برای کبد ضرر دارد، زیرا دارای سدیم بالا و چربی‌های اشباع شده است. مصرف زیاد این مواد ممکن است منجر به بیماری‌های کبد چرب و چاقی شود.

همچنین، مصرف گوشت قرمز نیز برای کبد آسیب‌دیده دشوار است. در افرادی که مبتلا به فیبروز کبد هستند، پروتئین‌های موجود در گوشت قرمز به درستی هضم نمی‌شوند و ممکن است به تجمع مواد زائد و مشکلات مرتبط با کبد منجر شوند. مصرف بیش از حد پروتئین می‌تواند باعث بروز بیماری کبد چرب شود که تأثیرات منفی بر مغز و کلیه دارد. به جای گوشت قرمز، می‌توانید از منابع دیگری مانند مرغ و سفیده تخم مرغ استفاده کنید. همچنین، باید توجه داشت که مصرف بیش از حد سفیده و زرده تخم مرغ نیز ممکن است به مشکلات گوارشی و افزایش کلسترول بد منجر شود.

مصرف مقادیر زیاد میوه‌هایی که حاوی فروکتوز هستند، مانند کشمش و میوه‌های خشک، ممکن است باعث التهاب و کبد چرب شود. دلیل این اتفاق این است که مصرف زیاد فروکتوز، که یک نوع قند در میوه‌ها است، می‌تواند باعث افزایش چربی غیرطبیعی در خون شود. مصرف موز به تنهایی مضر برای کبد نیست، اما بهتر است مصرف آن را محدود کنید و روزانه ۱-۲ عدد موز مصرف کنید، زیرا مقدار فروکتوز موجود در آن می‌تواند به بیماری کبد چرب منجر شود.

به طور کلی، برای درمان فیبروز کبد، باید از مصرف غذاهای پرچرب، پرشکر و پرنمک خودداری کنید. همچنین بهتر است از غذاهای سرخ شده مانند غذاهای رستوران و فست فود اجتناب کنید. همچنین باید خوردن صدف‌های خام یا نیم‌پخته را برای افراد مبتلا به فیبروز کبد کاملاً منع کنید.

سیروز کبدی یکی از علل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. بنابراین، بسیار مهم است که به سرعت برای تشخیص و درمان فیبروز کبد اقدام کنید تا از پیشرفت آن به سیروز کبد جلوگیری کنید. تشخیص فیبروز کبد همیشه آسان نیست، زیرا همیشه علائم آن وجود ندارد. در برخی موارد، پزشکان برای تشخیص فیبروز و توصیه درمان، عوامل خطری مانند اضافه وزن یا مصرف زیاد الکل را در نظر می‌گیرند. اگرچه فیبروز کبد ممکن است عواقب جدی داشته باشد، اما با رعایت یک رژیم غذایی سالم و اجتناب از مصرف غذاهای ناسالم و برخی غذاهای دیگر، می‌توانید آن را کنترل کرده و بهبود بخشید.