دیابت بی مزه چیست و چه تفاوتی با دیابت شیرین دارد؟
در این مقاله با یکی از انواع دیابت کمتر شناخته شده به نام “دیابت بی مزه” آشنا می‌شویم. این نوع دیابت یک بیماری نادر است که در آن کلیه‌ها قادر به دفع آب نیستند. دیابت بی مزه با دیابت ملیتوس نوع 1 و 2 متفاوت است. با این حال، هنوز به جزییات بیشتری درباره این […]
در این مقاله با یکی از انواع دیابت کمتر شناخته شده به نام “دیابت بی مزه” آشنا می‌شویم. این نوع دیابت یک بیماری نادر است که در آن کلیه‌ها قادر به دفع آب نیستند. دیابت بی مزه با دیابت ملیتوس نوع 1 و 2 متفاوت است. با این حال، هنوز به جزییات بیشتری درباره این بیماری نداریم.
در این مقاله با یکی از انواع دیابت کمتر شناخته شده به نام “دیابت بی مزه” آشنا می‌شویم. این نوع دیابت یک بیماری نادر است که در آن کلیه‌ها قادر به دفع آب نیستند. دیابت بی مزه با دیابت ملیتوس نوع 1 و 2 متفاوت است. با این حال، هنوز به جزییات بیشتری درباره این بیماری نداریم.
دیابت بی مزه به معنای دفع مقدار زیادی ادرار بی مزه، بی‌طعم و بدون قند است. این بیماری بسیار نادر است و بیشتر بیماران مبتلا به بیماری هیپوفیز این نوع دیابت را دارند. قبل از پیشرفت طب مدرن، اصطلاح “بی مزه” برای تمایز این بیماری با دیابت ملیتوس یا دیابت شیرین استفاده می‌شد. در دیابت شیرین، ادرار به دلیل محتوای قند بالا شیرین است. دیابت شیرین بسیار شایع است و تعداد افراد مبتلا به آن در سراسر جهان و ایران رو به افزایش است.
تا قبل از درک علل زمینه‌ای بیشتر درباره دیابت، از کلمات قدیمی مانند “اینسیپیدوس” و “ملیتوس” برای توصیف انواع دیابت استفاده می‌شد. کلمه “دیابت” از ادبیات یونانی الهام گرفته شده و به تولید ادرار زیاد اشاره دارد، که در دیابت شیرین و بی مزه در صورت عدم کنترل رخ می‌دهد. در گذشته، افرادی که تکرار ادرار داشتند به عنوان بیماران مشکوک به دیابت در نظر گرفته می‌شدند. آنهایی که قند بالایی در ادرار داشتند را دیابت شیرین یا ملیتوس و آنهایی که قند کمی در ادرار داشتند را دیابت بی مزه می‌نامیدند. در ادامه به بیشتر اطلاعات درباره این نوع دیابت می‌پردازیم.
دیابت بی مزه دیپسوژنیک
دیابت بیمزه دیپسوژنیک به معنای نقص تولید هورمون ضد ادراری است. در این نوع دیابت، کلیه‌ها به طور نرمال عمل می‌کنند اما بدلیل کمبود هورمون ضد ادراری، آب بیشتری را دفع نمی‌کنند. نتیجتاً، ادرار بیمزه و غیرمتعارفی تولید می‌شود. علل محتمل دیابت بیمزه دیپسوژنیک شامل موارد زیر است:
آسیب به غده هیپوفیز
تومورهای هیپوفیز
عوامل ژنتیکی نادر
دیابت بی مزه بارداری
دیابت بیمزه بارداری نوعی دیابت بی مزه است که در زنان باردار رخ می‌دهد. در این نوع دیابت، تولید هورمون ضد ادراری توسط بدن کاهش می‌یابد و کلیه‌ها نمی‌توانند به طور معمول آب را دفع کنند. این مسئله می‌تواند در حاملگی تاخیر در رشد جنین و مشکلات دیگری را به همراه داشته باشد. اکثر موارد دیابت بیمزه بارداری پس از زایمان خود بهبود می‌یابند.
در کل، دیابت بیمزه یک بیماری نادر است و علل محدودی برای آن شناخته شده‌اند. با این حال، با برخی از تحقیقات و پیشرفت‌های جدید در علم پزشکی، می‌توان بهبود در تشخیص و درمان این بیماری را انتظار داشت.
دیابت بیمزه دیپسوژنیک به معنای نقص در تنظیم تشنگی در بدن است که باعث تولید ادرار بیش از حد معمول می‌شود. این بیماری می‌تواند به دلیل آسیب به هیپوتالاموس یا برخی بیماری‌های روانی ایجاد شود. درمان آن شامل مصرف هورمون ضد ادراری است.
دیابت بیمزه بارداری نیز در زنان باردار رخ می‌دهد و در اثر تغییرات هورمونی در بدن ایجاد می‌شود. این بیماری نیز پس از زایمان بهبود می‌یابد.
دیابت بیمزه بارداری فقط در دوران بارداری رخ می‌دهد. این بیماری علائم متنوعی دارد. علائم شامل تشنگی شدید، ادرار کردن بیش از حد، بیدار شدن در شب برای رفتن به دستشویی، شب ادراری، ادرار رنگ پریده و بی بو، کم آبی بدن، ضعف، دردهای عضلانی و دل درد است. همچنین، با کم آبی بدن علائم دیگری ممکن است ظاهر شود مانند خستگی، احساس سستی، سرگیجه، گیجی، حالت تهوع و از دست دادن هوشیاری. این علائم بیشتر در افراد جوانتر مشاهده می‌شود و در نوزادان و کودکان نیز علائم خاصی ممکن است ظاهر شود. بدون درمان، دیابت بیمزه می‌تواند عوارض جدی‌ای مانند کم آبی مزمن، دمای پایین بدن، ضربان قلب شدید، کاهش وزن، خستگی، سردردهای مکرر، فشارخون پایین، آسیب کلیوی و آسیب مغزی ایجاد کند. همچنین، این بیماری می‌تواند باعث عدم تعادل در مواد معدنی مانند سدیم و پتاسیم در خون شود و علائمی مانند ضعف، حالت تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها و گرفتگی عضلات را به همراه داشته باشد.
دیابت بیمزه بارداری فقط در دوران بارداری رخ می‌دهد و علائم متنوعی دارد. علائم شامل تشنگی شدید، ادرار کردن بیش از حد، بیدار شدن در شب برای رفتن به دستشویی، شب ادراری، ادرار رنگ پریده و بی بو، کم آبی بدن، ضعف، دردهای عضلانی و دل درد است. این علائم بیشتر در افراد جوانتر مشاهده می‌شود و در نوزادان و کودکان نیز علائم خاصی ممکن است ظاهر شود. بدون درمان، دیابت بیمزه می‌تواند عوارض جدی‌ای مانند کم آبی مزمن، دمای پایین بدن، ضربان قلب شدید، کاهش وزن، خستگی و سردردهای مکرر ایجاد کند. همچنین، این بیماری می‌تواند باعث عدم تعادل در مواد معدنی مانند سدیم و پتاسیم در خون شود و علائمی مانند ضعف، حالت تهوع، استفراغ و از دست دادن اشتها را به همراه داشته باشد. برای تشخیص دیابت بیمزه، پزشک ممکن است از آزمایش‌های مختلفی استفاده کند مانند آزمایش گرانش ادرار، تست محرومیت از آب و ام آر آی.
تغییرات در داروها
در برخی موارد، تغییر در داروهایی که شما مصرف می‌کنید، می‌تواند به بهبود دیابت بیمزه کمک کند. پزشک شما ممکن است به شما داروهایی که عوارض جانبی دیابت بیمزه را تشدید می‌کنند، تغییر دهد.
داروهای تنظیم کننده تشنگی
در برخی موارد، داروهایی که تشنگی شما را تنظیم می‌کنند، ممکن است به شما تجویز شود. این داروها می‌توانند تولید ادرار را کاهش دهند و شما را از علائم مزمن دیابت بیمزه نجات دهند.
داروهای تنظیم کننده هورمون
در برخی موارد، داروهایی که هورمون‌های ضد ادراری را تنظیم می‌کنند، ممکن است به شما تجویز شود. این داروها می‌توانند به کنترل خروجی ادرار کمک کنند و عوارض دیابت بیمزه را کاهش دهند.
درمان هورمونی
در برخی موارد، درمان هورمونی ممکن است لازم باشد. در این روش، هورمون‌های مصنوعی به بدن تزریق می‌شوند تا تشنگی و خروجی ادرار را تنظیم کنند. این روش ممکن است در موارد شدید دیابت بیمزه استفاده شود.
عمل جراحی
در برخی موارد، عمل جراحی ممکن است نیاز باشد. در این روش، بخشی از مغز که مسئول تنظیم تشنگی و خروجی ادرار است، تنظیم مجدد می‌شود. این روش برای موارد شدید و مقاوم درمانی استفاده می‌شود و تنها در صورتی که سایر روش‌ها نتیجه ندهند، در نظر گرفته می‌شود.
همچنین، همواره مهم است که با پزشک خود در خصوص درمان دیابت بیمزه مشورت کنید و داروها و روش‌های مناسب برای شما را تعیین کنید. همچنین، رعایت رژیم غذایی و سبک زندگی سالم می‌تواند به بهبود و کنترل دیابت بیمزه کمک کند.
درمان هورمونی
در برخی موارد، درمان هورمونی ممکن است لازم باشد. در این روش، هورمون‌های مصنوعی به بدن تزریق می‌شوند تا تشنگی و خروجی ادرار را تنظیم کنند. این روش ممکن است در موارد شدید دیابت بیمزه استفاده شود.
عمل جراحی
در برخی موارد، عمل جراحی ممکن است نیاز باشد. در این روش، بخشی از مغز که مسئول تنظیم تشنگی و خروجی ادرار است، تنظیم مجدد می‌شود. این روش برای موارد شدید و مقاوم درمانی استفاده می‌شود و تنها در صورتی که سایر روش‌ها نتیجه ندهند، در نظر گرفته می‌شود.
همچنین، همیشه مهم است که با پزشک خود در خصوص درمان دیابت بیمزه مشورت کنید و داروها و روش‌های مناسب برای شما را تعیین کنید. همچنین، رعایت رژیم غذایی و سبک زندگی سالم می‌تواند به بهبود و کنترل دیابت بیمزه کمک کند.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی می‌توانند کمک کنند تا تعداد خروجی ادرار را کاهش دهند.
هیدراتاسیون داخل وریدی
در موارد شدید دیابت بیمزه، بیمار ممکن است به هیدراتاسیون داخل وریدی نیاز داشته باشد. همچنین، ممکن است مایعی حاوی ۵ درصد گلوکز به صورت داخل ورید به بیمار تزریق شود.
میزان ارثی بودن دیابت بیمزه چقدر است؟
دیابت بیمزه می‌تواند به طور کلی اکتسابی یا ارثی باشد. شکل اکتسابی این بیماری توسط برخی داروها، بیماری‌های مزمن و شرایط دیگری که پیش‌تر ذکر شد، ایجاد می‌شود و می‌تواند در هر زمانی از زندگی رخ دهد. شکل ارثی آن ناشی از جهش‌های ژنتیکی است و علائم و نشانه‌های آن معمولاً در چند ماه اول زندگی ظاهر می‌شود.
نوزادان مبتلا به این شکل ارثی از دیابت بیمزه ممکن است توانایی خوبی در تغذیه نداشته باشند و در افزایش وزن و رشد به صورت معمول موفق نباشند (تاخیر در رشد). آنها همچنین ممکن است برای تحریک‌ها حساس باشند و تب، اسهال و استفراغ را تجربه کنند. به طور کلی، دوره‌های مکرر کم آبی می‌تواند منجر به تاخیر در رشد کودک شود. اگر دیابت بیمزه به خوبی مدیریت نشود، می‌تواند به تدریج به مثانه و کلیه‌ها آسیب برساند و منجر به درد، التهاب و نارسایی کلیه شود. با درمان مناسب، افراد مبتلا به طور معمول علائم کمتری دارند و طول عمر طبیعی دارند.
دیابت بیمزه نفروژنیک که در زمان تولد یا بعد از آن رخ می‌دهد، معمولاً علت ارثی (ژنتیکی) دارد که توانایی کلیه‌ها در تمرکز ادرار را به طور دائم تغییر می‌دهد. دیابت بیمزه نفروژنیک معمولاً مردان را مبتلا می‌کند؛ اگرچه زنان می‌توانند این ژن را به فرزندان خود انتقال دهند.
برای جلوگیری از دیابت بیمزه، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
1. تغذیه سالم: رعایت یک رژیم غذایی سالم که شامل میوه‌ها، سبزیجات، محصولات غله کامل، ماهی و مواد غذایی پایه با کمبود چربی است، می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت بیمزه کمک کند.
2. وزن مناسب: حفظ وزن مناسب با توجه به قد و سن خود می‌تواند خطر ابتلا به دیابت بیمزه را کاهش دهد.
3. فعالیت بدنی: انجام فعالیت‌های ورزشی منظم و معتدل می‌تواند به کنترل قند خون، کاهش وزن و کاهش خطر ابتلا به دیابت بیمزه کمک کند.
4. کنترل استرس: استرس می‌تواند باعث افزایش سطح قند خون شود، بنابراین تمرکز بر روش‌های کاهش استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق می‌تواند مفید باشد.
5. پیگیری وضعیت سلامت: انجام آزمایش‌های منظم برای اندازه‌گیری سطح قند خون و کنترل وضعیت سلامت عمومی می‌تواند به شناسایی زودهنگام دیابت بیمزه کمک کند.
6. جلوگیری از فساد دندان: ابتلا به عفونت‌های دهان و فساد دندان می‌تواند خطر ابتلا به دیابت بیمزه را افزایش دهد، بنابراین حفظ بهداشت دهان و دندان مهم است.
7. قطع سیگار و محدودیت مصرف الکل: سیگار کشیدن و مصرف بیش از حد الکل می‌تواند خطر ابتلا به دیابت بیمزه را افزایش دهد، بنابراین بهتر است از این عادات خودداری کنید.
8. پیشگیری از عفونت‌ها: ابتلا به عفونت‌های مزمن می‌تواند خطر ابتلا به دیابت بیمزه را افزایش دهد، بنابراین پیشگیری از عفونت‌ها و درمان آنها مهم است.
با انجام این اقدامات و مراجعه به پزشک برای مشاوره و بررسی منظم وضعیت سلامت، می‌توانید خطر ابتلا به دیابت بیمزه را کاهش دهید.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید