شایع ترین علائم سرطان پوست چیستند؟+تغذیه مناسب برای پیشگیری از این بیماری
سرطان پوست با سایر انواع سرطانها از لحاظ علل و عوامل موثر در بروز آن متفاوت است. علاوه بر عوامل ژنتیک و وراثتی، عوامل خارجی نیز در ایجاد این بیماری نقش مهمی دارند و حتی ممکن است تأثیر بیشتری داشته باشند. بسیاری از سرطانهای پوست به دلیل تغذیه ناسالم و مصرف بیش از حد غذاهای […]
سرطان پوست با سایر انواع سرطانها از لحاظ علل و عوامل موثر در بروز آن متفاوت است. علاوه بر عوامل ژنتیک و وراثتی، عوامل خارجی نیز در ایجاد این بیماری نقش مهمی دارند و حتی ممکن است تأثیر بیشتری داشته باشند. بسیاری از سرطانهای پوست به دلیل تغذیه ناسالم و مصرف بیش از حد غذاهای فستفود و مواد قندی فرآوریشده ایجاد میشوند. در حقیقت، تغذیه نامناسب و عادات غذایی ناسالم میتوانند عامل بروز سرطان پوست باشند
تفاوت سرطان پوست با سایر انواع سرطانها در این است که علاوه بر عوامل ژنتیک و وراثت، عوامل بیرونی نیز در بروز آن نقش بسیار مهمی دارند و حتی ممکن است تأثیر بیشتری داشته باشند. بسیاری از سرطانها ناشی از تغذیه ناسالم و افزایش مصرف فستفودها و مواد قندی فرآوریشده هستند. اما در مورد سرطان پوست، عوامل دیگری نیز نقش بسیار مهمی ایفا میکنند.
سرطان پوست بیشتر به آفتاب سوختگی و ضعف سیستم ایمنی بدن مرتبط است. این به این معنی است که بیشترین عامل خطر برای سرطان پوست ناشی از تعرض طولانیمدت به اشعه مضر آفتاب و افت کیفیت سیستم ایمنی بدن است.
در ادامه مقاله، به بررسی علائم سرطان پوست، روشهای تشخیص و درمان آن میپردازیم. همچنین، تأثیر مواد غذایی مختلف در پیشگیری از این بیماری و رژیم غذایی مناسب برای کمک به درمان سرطان پوست را مورد بررسی قرار میدهیم. با ما همراه باشید تا تا انتهای مقاله، اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید.
سرطان پوست به شکلی است که سلولهای ناطبیعی در بدن به طور نامناسب رشد میکنند. وقتی سرطان در پوست رخ میدهد، آن را سرطان پوست مینامند. عموماً سرطان پوست در اثر آسیب دیدن DNA سلولهای پوست و بدون کنترل، آنها رشد و تکثیر میکند.
آسیب به DNA میتواند ناشی از ویژگیهای پوست، ژنتیک و عوامل دیگر باشد. بسیاری از سرطانهای پوست زمانی رخ میدهند که پوست بیش از حد به اشعههای خورشید معرض میشود. این بیماری ممکن است بهصورت زخم، ضایعه، برآمدگی یا لکههای تیره روی سطح پوست ظاهر شود.
سلولهایی که در سرطان پوست درگیر میشوند، از لایه بالایی پوست (اپیدرم) نشات میگیرند. اپیدرم لایهای نازک است که به عنوان یک پوشش محافظ برای سلولهای پوستی عمل میکند و بدن را با سلولهای جدید جایگزین میکند.
اپیدرم شامل سه نوع سلول اصلی است: سلولهای سنگفرشی، سلولهای پایه و ملانوسیتها.
سرطان پوست از لایه بالایی پوست (اپیدرم) شروع میشود. عامل اصلی ایجاد سرطان پوست، افزایش معرض نور خورشید است، به ویژه زمانی که به سوختگی آفتابی و تاول منجر میشود.
اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید به DNA پوست آسیب میرساند و باعث تشکیل سلولهای ناطبیعی میشود. این سلولهای ناطبیعی به سرعت تقسیم میشوند و یک توده از سلولهای سرطانی را تشکیل میدهند.
بودن در معرض نور خورشید، تنها عامل اصلی ابتلا به سرطان پوست نیست. عوامل دیگری نیز میتوانند در خطر ابتلا به سرطان پوست نقش داشته باشند، مانند:
– سابقه خانوادگی سرطان پوست
– داشتن رنگ پوست روشن که به سرعت سوختگی میشود
– وجود تعداد زیادی خال و کک و مک روی پوست
– مصرف داروهایی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکنند
– سابقه پیوند عضو که سیستم ایمنی بدن را سرکوب میکند
– بودن در معرض اشعه ماوراء بنفش در نورهای استفاده شده در تختهای برنزه کننده
علاوه بر این، تماس مکرر پوست با برخی مواد شیمیایی مانند زغال سنگ، آرسنیک و قطران نیز میتواند یکی دیگر از عوامل ایجاد سرطان پوست باشد. این مواد معمولاً صمغمانند، قهوهای یا سیاه و چسبناک هستند.
علائم سرطان پوست ممکن است بین انواع مختلف سرطان پوست متفاوت باشند و در برخی موارد علائم اولیه آنها کمتر واضح باشند. با این حال، تغییرات غیرعادی در پوست میتوانند به عنوان علامتهای هشدار برای شناسایی سرطان پوست در نظر گرفته شوند. شناخت هرگونه تغییرات پوستی میتواند در تشخیص سریع آن کمک کند.
بعضی از علائم سرطان پوست عبارتند از:
– ظاهر شدن خال جدید، لکه یا ضایعه غیرمعمول، برآمدگی، زخم، لکه پوسته پوسته یا لکه تیره روی پوست که به طور خودبخود ناپدید نمیشود.
– نقطهای که در مقایسه با سایر نقاط روی پوست، ظاهر و احساس متفاوتی دارد.
– ضایعاتی که لبهها و شکل ناهمواری دارند.
– لکههایی با رنگ غیرمعمول مانند سفید، صورتی، سیاه، آبی یا قرمز. همچنین، ممکن است یک ضایعه دارای بیش از یک رنگ باشد.
– لکهای که اندازه آن بزرگتر از ۰.۵ سانتیمتر یا تقریباً به اندازه یک پاک کن باشد.
– زخمی که در طول چند هفته بهبود نیافته است.
– زخمی که با خارش یا خونریزی همراه است.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مهم است که به پزشک خود مراجعه کرده و اقدامات لازم را برای تشخیص و درمان سرطان پوست انجام دهید.
ظاهر شدن یک خال جدید یکی از علائم سرطان پوست است. سرطان پوست عمدتاً در مناطقی از بدن که به آفتاب مستقیم میافتند ایجاد میشود. این مناطق شامل پوست سر، صورت، لبها، گوشها، گردن، سینه، بازوها، دستها، پاها و قسمت بالایی پشت است. اما سرطان پوست ممکن است در مناطقی که به ندرت به آفتاب مستقیم میافتند نیز بروز کند؛ مانند کف دست و پا، زیر ناخنها، بین انگشتان پا و ناحیه تناسلی.
انواع اصلی سرطان پوست عبارتند از کارسینوم سلول پایه (بازال)، کارسینوم سلول سنگفرشی و ملانوما.
کارسینوم سلول پایه (بازال) سرطانی است که در سلولهای پایه پوست شکل میگیرد. این سلولها در زیر لایه سلولهای سنگفرشی پوست قرار دارند و به طور مداوم تکثیر میشوند. آنها به سمت بالا حرکت کرده و به سلولهای سنگفرشی جدید تبدیل میشوند. در نتیجه، سلولهای سنگفرشی قدیمی جایگزین شده و سلولهای مرده از بین میروند.
سرطان سلول پایه (بازال) شایعترین نوع سرطان پوست در جهان است. این نوع سرطان بیشتر در مناطقی از بدن که به نور خورشید مستقیم میافتند، مشاهده میشود. مناطقی مانند دستها، صورت، بازوها، پاها، گوشها، دهان و حتی نقاطی مانند قسمت بالایی سر.
این نوع سرطان رشد کندی دارد و معمولاً به سایر بخشهای بدن منتشر نمیشود و برای زندگی تهدیدی نمیباشد. علائم و نشانههای کارسینوم سلول پایه عبارتند از:
۱. بروز کوچکترین برآمدگیها، که صاف، مرواریدی یا مانند موم شکل هستند، روی صورت، گوشها و گردن.
۲. ظهور لکههای صاف، صورتی/قرمز یا قهوهای رنگ در تنه بدن، بازوها و پاها.
۳. نواحی روی پوست که شبیه به جای زخم به نظر میرسند.
۴. زخمهایی که پوست آنها پوسته پوسته به نظر میرسد، در وسط فرو رفتگی دارند یا اغلب خونریزی میکنند.
سرطان پوستی که در سلولهای پایه ایجاد میشود، به نام کارسینوم سلول پایه (بازال) معروف است.
سرطان پوستی که در سلولهای سنگفرشی بوجود میآید، کارسینوم سلول سنگفرشی نامیده میشود. این سلولها در لایه بیرونی پوست، به نام اپیدرم، قرار دارند و به طور مداوم سلولهای جدید تولید میکنند. کارسینوم سلول سنگفرشی اغلب در مناطقی از بدن که به آفتاب مستقیم میافتند مشاهده میشود، از جمله دستها، صورت، بازوها، پاها، گوشها، دهان و حتی نقاط طاس بالای سر.
این نوع سرطان پوست ممکن است در مناطقی مانند غشاهای مخاطی و اعضای تناسلی نیز شکل بگیرد. کارسینوم سلول سنگفرشی با علائم زیر ممکن است ظاهر شود:
۱. بروز یک نودول (برآمدگی) سفت و قرمز.
۲. ظهور یک ضایعه سفت با سطح پوسته پوسته شده که ممکن است خارش داشته باشد و خونریزی کند.
۳. شکل گیری یک زخم جدید یا ناحیه برجسته روی یک زخم قدیمی.
۴. بروز یک لکه سفت و پوسته پوسته روی لب که ممکن است به یک زخم تبدیل شود.
۵. ظاهر شدن زخم قرمز یا لکه سفت در داخل دهان.
۶. بروز یک لکه قرمز، برجسته یا زخم زگیلمانند در منطقه مقعد یا روی اعضای تناسلی.
یک نوع سرطان پوستی که در ملانوسیتها شکل میگیرد، با نام ملانوما شناخته میشود.
علاوه بر آن، سرطانهای دیگری نیز در پوست وجود دارند که کمتر شایع هستند، این انواع شامل موارد زیر هستند:
1. سارکوم کاپوزی: این نوع سرطان نادر در رگهای خونی پوست شکل میگیرد و باعث ایجاد لکههای قرمز یا بنفش روی پوست یا غشاهای مخاطی میشود. سارکوم کاپوزی به طور عمده در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به ایدز و افرادی که از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی استفاده میکنند، مشاهده میشود. این نوع سرطان میتواند لکههای صاف یا برآمدگیهای آبی، سیاه، صورتی، قرمز یا بنفش رنگ روی بازوها، پاها و صورت ایجاد کند و به صورت زخم در دهان، بینی و گلو هم ظاهر شود.
2. کارسینوم سلول مرکل: این نوع سرطان نادر در لایه بالایی پوست، به نام اپیدرم، شکل میگیرد و از سلولهای مرکل مشتق میشود. سلولهای مرکل ویژگیهای مشابهی با سلولهای عصبی و سلولهای هورمونساز دارند و به انتهای عصبی پوست نزدیک هستند. سرطان سلول مرکل به سایر قسمتهای بدن نیز انتشار مییابد و بر روی پوست و یا زیر پوست و در فولیکولهای مو برآمدگیهای سفت و براقی ایجاد میکند. این نوع سرطان عمدتاً در سر، گردن و تنه دیده میشود و تودههای سریع الحرکهای را شکل میدهد که گاهی به صورت زخم یا جای زخم ظاهر میشوند.
3. کارسینوم غدد سباسه (غدد چربی): این نوع سرطان نادر و پرخطر از غدد چربی در پوست منشاء میگیرد و معمولاً روی پلک ظاهر میشود. این سرطان به دلیل وجود تعداد زیادی غدد چربی در این ناحیه، بیشتر در اطراف چشم شکل میگیرد. علائم کارسینوم غدد سباسه شامل برآمدگدرست است. به برآمدگیهای بدون درد، گرد و سفت روی پلک بالا یا پایین یا کمی داخل پلک میشود.
سرطان غدد سباسه یک نوع سرطان نادر و پرخطر است که معمولاً روی پلک ظاهر میشود.
یک نوع دیگر از سرطان پوستی که وجود دارد، سارکوم در هسته پروتوبرانس (DFSP) است. این سرطان در لایه میانی پوست به نام درما ایجاد میشود. رشد آهستهای دارد و به ندرت به سایر قسمتهای بدن گسترش مییابد. با درمان مناسب، درصد بقای آن بالاست.
علائم سرطان پوستی شامل برآمدگی زخممانند با رنگ بنفش، صورتی، قرمز یا قهوهای روی پوست است. این برآمدگی ممکن است شبیه به خال مادرزادی در نوزادان و کودکان باشد.
اگرچه همه افراد ممکن است به سرطان پوست مبتلا شوند، اما برخی افراد در برابر این بیماری حساسترند. افرادی که پوست روشنی دارند، در معرض بیشتری قرار میگیرند. داشتن کمترین مقدار رنگدانه (ملانین) در پوست، به معنای کاهش محافظت در برابر اشعههای مضر UV است. اگر پوست شما روشن است، موهای بور یا قرمز و چشمان روشن دارید و به راحتی از آفتاب سوختگی میشوید، احتمال مبتلا به سرطان پوست در شما بسیار بیشتر است نسبت به افرادی که پوست تیرهتری دارند.
اگر در دوران کودکی یا نوجوانی تجربهای از آفتاب سوختگی تاولدار داشته باشید، این میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست در بزرگسالی را افزایش دهد. همچنین، آفتاب سوختگی در بزرگسالی نیز میتواند یک عامل خطرزا باشد.
قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید نیز میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود. هر فردی که مدت زمان طولانی را زیر نور خورشید سپری میکند، به خصوص اگر پوستش با استفاده از کرم ضد آفتاب یا لباس محافظت نشود، ممکن است مبتلا به سرطان پوست شود.
علاوه بر این، برنزه کردن نیز یک عامل خطر برای سرطان پوست است. قرار گرفتن در معرض لامپها و تختهای برنزه کننده میتواند شما را در معرض خطر سرطان پوست قرار دهد. در واقع، برنزه شدن به معنای پاسخ پوست آسیب دیده به اشعه ماورا بنفش است.
زندگی در مناطقی با آب و هوای آفتابی و گرم، و همچنین زندگی در ارتفاعات بالاتر که نور خورشید بیشتری دارد، شما را در معرض نور خورشید بیشتر قرار میدهد. این ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود.
داشتن خالهای زیاد یا خالهای غیرطبیعی به نام خالهای دیسپلاستیک نیز میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. این خالها به صورت نامنظم و بزرگتر از خالهای معمولی ظاهر میشوند و احتمال سرطانی شدن بیشتری دارند. اگر خالهای غیرطبیعی دارید، بهتر است تغییرات آنها را با دقت مشاهده کنید.
ضایعات پوستی پیش سرطانی به نام کراتوز اکتینیک نیز میتوانند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهند. این ضایعات پوستی معمولاً به صورت لکههای زبر و پوستهدار ظاهر میشوند و رنگ آنها متغیر است. آنها بیشتر در صورت، سر و دست افرادی با پوست روشن که پوستشان از نور آفتاب آسیب دیده است، دیده میشوند.
سابقه خانوادگی سرطان پوست نیز میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. اگر یکی از والدین، خواهر یا برادر شما سابقه سرطان پوست داشته باشد، شما نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
اگر یک بار به سرطان پوست مبتلا شدهاید، خطر ابتلای مجدد به آن را دارید.
سیستم ایمنی ضعیف نیز میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست شود. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مانند افراد مبتلا به ایدز یا افرادی که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی را مصرف میکنند پس از پیوند عضو، در خطر بیشتری قرار دارند.
افراد مبتلا به ایدز در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان پوست قرار دارند.
تابش نور خورشید
افرادی که به علت بیماریهای پوستی مانند اگزما یا آکنه تحت درمانهای تابشی قرار میگیرند، خطر ابتلا به سرطان پوست را بیشتر تجربه میکنند، به ویژه کارسینوم سلول پایه.
تماس با مواد خاص
تماس با برخی مواد، مانند آرسنیک، ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
بیماریهای پوستی مزمن
بیماریهای پوستی مانند لیکن اسکلروزوس، لوپوس اریتماتوز، پوروکراتوز خطی یا سل پوستی میتوانند با خطر سرطان پوست همراه باشند.
راههای پیشگیری از سرطان پوست
بیشترین موارد سرطان پوست قابل پیشگیری هستند. بهترین راه برای حفاظت از خود، اجتناب از نور زیاد خورشید و آفتاب سوختگی است. اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید به پوست آسیب میرساند و ممکن است در طول زمان منجر به سرطان شود.
راههای محافظت در برابر سرطان پوست عبارتند از:
– استفاده از کرم ضد آفتاب در طول سال. این کرمها اشعههای مضر فرابنفش را فیلتر نمیکنند، اما در حفاظت از پوست در برابر آفتاب نقش مهمی دارند. حتی در روزهای ابری، از کرم ضد آفتاب با عامل حفاظتی SPF حداقل 30 استفاده کنید. قبل از بیرون رفتن، کرم ضد آفتاب را حداقل 30 دقیقه قبل از آن بر روی پوست بزنید و در نقاطی که به آفتاب مستقیم میافتند از جمله لبها، نوک گوشها، پشت دستها و گردن استفاده کنید. همچنین، هر دو ساعت یک بار (بیشتر اگر شنا میکنید یا عرق کردهاید) کرم را تمدید کنید.
برای محافظت از صورت و گوشها، از کلاههای با لبههای پهن استفاده کنید. برای محافظت از بازوها و پاها، پیراهن و شلواری با آستین بلند بپوشید. همچنین، به دنبال لباسهایی باشید که دارای برچسب فاکتور محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش هستند.
از عینک آفتابی استفاده کنید و تأکید کنم که عینکی را انتخاب کنید که بتواند از چشمها در برابر اشعههای UV-B و هم UV-A محافظت کند.
از بالم لب با ضد آفتاب استفاده کنید و به دنبال محصولاتی باشید که بتوانند لبها را از اثرات مضر نور خورشید حفظ کنند.
از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر، سعی کنید از آفتاب دوری کنید، زیرا در این بازه زمانی نور خورشید بیشترین شدت را دارد.
از استفاده از سولاریوم خودداری کنید. چراغهای استفاده شده در تختهای برنزه کننده، اشعه ماوراء بنفش را منتشر میکنند و این میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. اگر عاشق یک پوست برنزه هستید، بهتر است از اسپری برنزه کننده استفاده کنید.
در صورت استفاده از داروهایی که ممکن است پوست را حساستر به نور خورشید کنند، بسیار مراقب باشید. برخی از داروهای رایج، شامل آنتی بیوتیکها، میتوانند باعث افزایش حساسیت پوست در برابر نور خورشید شوند. بهتر است با پزشک یا داروساز خود در مورد عوارض جانبی هر دارویی که مصرف میکنید مشورت کنید. اگر این داروها باعث افزایش حساسیت شما به نور خورشید میشوند، باید اقدامات احتیاطی بیشتری را برای حفاظت از پوست خود انجام دهید.
یکی از راههای مهم برای جلوگیری از سرطان پوست، استفاده از کرمهای ضد آفتاب است. اما علاوه بر این، میتوانید اقدامات دیگری نیز انجام دهید تا سلامت پوست خود را حفظ کنید.
ابتدا باید پوست خود را بررسی کنید و هرگونه تغییر، لکه یا خالی در آن را مشاهده کنید. بررسیها را در نقاطی مانند پوست سر، گوشها، دستها، پاها، ناحیه تناسلی و بین باسن انجام دهید. در صورت مشاهده هر گونه تغییر مشکوک، بهتر است به متخصص پوست مراجعه کنید. همچنین، میتوانید به کمک عکسبرداری از پوست خود در طول زمان، تغییرات را رصد کنید و به شناسایی صحیح تغییرات کمک کنید.
رژیم غذایی مناسب نیز میتواند در حفظ سلامت پوست تأثیرگذار باشد. برخی مواد مغذی مانند آنتیاکسیدانها، میتوانند در پیشگیری از سرطان پوست مفید باشند. زیرا بدن ما قادر به تولید آنتیاکسیدانها نیست، بنابراین بهترین راه برای دریافت آنها، مصرف مواد غذایی حاوی ویتامینهای C، D، E، امگا 3، سلنیوم و زینک است. این مواد میتوانند در غذاهایی مانند ماهی و مواد دریایی، گوشت قرمز، هویج، بروکلی، اسفناج و غذاهای دیگر یافت شوند.
حذف غذاهایی که باعث التهاب در بدن شما میشوند نیز میتواند ابزاری موثر برای حفظ سلامت و پیشگیری از بیماریهایی مانند سرطان پوست باشد. پرهیز از مواد غذایی ناسالم و پرچرب، مصرف میوهها و سبزیجات تازه و انجام ورزشهای منظم نیز به حفظ سلامت پوست و جلوگیری از بیماریهای مرتبط کمک میکند.
یک مطالعه انجام شده در سال 1360 در استرالیا نشان داد که افرادی که رژیم غذایی بالایی از گوشت و چربی مصرف میکردند، در معرض خطر ابتلا به سرطان سنگفرشی (SCC) قرار داشتند.
بنابراین، اگر شما از نظر ژنتیکی در خطر این بیماری هستید یا برای مدت طولانی در معرض نور خورشید قرار میگیرید، به شما توصیه میشود که مواد غذایی زیر را در برنامه غذایی روزانه خود درنظر بگیرید:
– جو دو سر
– ماست
– قهوه
– اسفناج
– گوجه
– آجیل
– هویج
– چای سبز
– ماهی سالمون
– زردچوبه
– کلم بروکلی
– شکلات تلخ کاکائویی
– مرکبات
– تخمه آفتابگردان
– هندوانه
– گوشت مرغ
– کدو حلوایی
– انبه
– سیبزمینی شیرین
با اضافه کردن این مواد غذایی به رژیم غذایی خود، میتوانید به پیشگیری از سرطان سنگفرشی کمک کنید.
یکی از مواد غذایی که برای جلوگیری از سرطان پوست توصیه میشود، کلم بروکلی است. برای تشخیص سرطان پوست، میتوانید پوست خود را روزانه بررسی کنید. هر نقطهای که درد دارد یا تغییری نسبت به حالت طبیعی خود داشته باشد، باید به عنوان موضوعی نگران کننده در نظر گرفته شود و توصیه میشود به یک تخصصی پوست مراجعه کنید.
در ابتدا، تخصصی پوست ممکن است از شما سوالاتی درباره تغییرات خالها، آکنهها و لکههای دیگر روی پوستتان بپرسد، همچنین اینکه آیا ضایعات جدیدی روی پوست شما ظاهر شده است یا خیر؟ در مرحله بعد، تخصصی پوست پوست شما را به طور کامل بررسی میکند، شامل پوست سر، گوشها، کف دستها، کف پاها، بین انگشتان پا، مناطق اطراف اندام تناسلی و بین باسن.
در صورتی که ضایعه پوستی مشکوک باشد، ممکن است بیوپسی انجام شود. در این روش، یک نمونه از بافت برداشت شده و به آزمایشگاه ارسال میشود تا توسط متخصص آسیبشناس، زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار گیرد. این روش به ما کمک میکند تا مشخص شود که آیا ضایعه پوستی شما سرطان پوست است و اگر بله، نوع آن چیست.
روشهای مختلفی برای درمان سرطان پوست وجود دارد. درمان سرطان بستگی به عوامل زیر دارد:
۱. نوع سرطان پوست
۲. میزان رشد و گسترش سرطان
۳. محل بروز سرطان
۴. مرحله بالینی سرطان (در صورت لزوم)
درمان اصلی برای سرطان پوست، جراحی است. بیشتر افراد تنها نیاز به جراحی دارند و درمان بیشتری لازم نیست. اما برخی از افراد ممکن است به دلیل شرایط خاص نتوانند جراحی را انجام دهند یا نیاز به درمانهای اضافی داشته باشند. درمانهای جایگزین عبارتند از:
۱. رادیوتراپی
۲. ایمونوتراپی با استفاده از کرمها
۳. فتودینامیک درمانی
۴. شیمی درمانی با استفاده از کرمها
بسته به شرایط هر فرد، یک یا چندین روش درمان انتخاب میشود.
جراحی:
جراحی معمولاً به صورت جراحی بخشی انجام میشود و در آن پزشک سرطان را همراه با مقدار کمی از بافت اطراف آن برداشت میکند. بسته به اندازه و موقعیت سرطان، ممکن است انتقال پوست (پیوند پوست) نیز انجام شود.
نوعهای مختلفی از جراحی وجود دارد. در برخی موارد، اگر سرطان سطحی و خفیف باشد، بیوپسی (برداشت بافت) به تنهایی میتواند بافت سرطانی را بهبود بخشد و از بین ببرد.
بیوپسی (بافت برداری) به تنهایی میتواند کل بافت سرطانی را از بین ببرد.
رادیوتراپی:
در رادیوتراپی از پرتوهای با انرژی بالا استفاده میشود تا سلولهای سرطانی را از بین ببرد. این روش درمانی برای سرطانهای سلول پایه و سلول سنگفرشی مناسب است. رادیوتراپی زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که:
– سرطان منطقه وسیعی را در بر گیرد.
– عمل جراحی در منطقه مورد نظر دشوار باشد.
– جراحی به عنوان گزینهای مناسب محسوب نشود.
– برای کاهش خطر بازگشت سرطان پس از جراحی.
– سرطان به غدد لنفاوی منتقل شده باشد.
ایمونوتراپی:
در ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای کمک به نابودی سلولهای سرطانی پوست استفاده میشود. برای این نوع سرطان، ایمونوتراپی به صورت زیر انجام میشود:
– کرم ایمونوتراپی: در این روش، کرم ایمیکیمود روی ناحیه آسیب دیده پوست قرار میگیرد. این کرم باعث تولید مواد شیمیایی مانند اینترفرون توسط سلولها میشود و به از بین بردن سلولهای سرطانی پوست کمک میکند.
– ایمونوتراپی در جریان خون
فتودینامیک درمانی (PDT):
در فتودینامیک درمانی از دارویی برای حساس کردن پوست به نور استفاده میشود. پس از مصرف دارو، پزشک نوع خاصی از نور را روی ناحیه سرطانی تمرکز میدهد. این فرآیند باعث از بین رفتن سلولهای سرطانی میشود. فتودینامیک درمانی در برخی از انواع سرطانهای سلول پایه، بوون (باعث میشود پوست قرمز و پوستهپوسته شود) و کراتوز اکتینیک (یک بیماری پیش سرطانی پوستی) مورد استفاده قرار میگیرد.
شیمی درمانی:
در شیمی درمانی از داروهای ضد سرطان استفاده میشود که سمی برای سلولهای سرطانی هستند. درمان شیمی درمانی برای سرطان پوست به شکلهای زیر انجام میشود:
۱. درمان موضعی: در این روش، یک کرم به طور مستقیم بر روی سرطان پوست
در شیمی درمانی، از داروهای ضد سرطان استفاده میشود تا سلولهای سرطانی را از بین ببرند.
سرطان پوست معمولاً قبل از ظهور علائم قابل درمان است. علائم ممکن از این نوع سرطان عبارتند از:
– گسترش سلولهای سرطانی به غدد لنفاوی، عضلات، اعصاب و سایر اجزای بدن مانند کبد و مغز (متاستاز)
– اضطراب و افسردگی
– بازگشت سرطان (عود کردن)
– خونریزی
– زخم
– تهاجم موضعی و تخریب بافتها و ساختارهای مجاور
همچنین، مهم است بدانید که اگر در گذشته سابقه سرطان غیرملانومایی داشتهاید، خطر ابتلا به سرطان دیگری در آینده افزایش مییابد، زیرا این نوع سرطانها اغلب چندگانه هستند.
همچنین، نکات زیر نیز مورد توجه قرار میگیرند:
– مردان در مقایسه با زنان بیشتر دچار سرطان پوست میشوند. در واقع، آمارها نشان میدهد که مردان بالای ۵۰ سال دو برابر زنان در معرض خطر ابتلا به ملانوما و مرگ ناشی از آن هستند.
– همچنین، بیش از دو برابر مردان در معرض ابتلا به سرطانهای پوستی غیرملانومایی قرار دارند. این آمار تنها برای مردان بالای ۵۰ سال نیست و در سنین دیگر نیز قابل توجه است.
– یک مطالعه اخیر توسط کلینیک مایو نشان داده است که نرخ ابتلا به کارسینوم سلول سنگفرشی و سلول بازال در مردان زیر ۴۰ سال در حال افزایش است.
در نهایت، برای پیشگیری از سرطان پوست، موارد زیر نیز حائز اهمیت است: تغذیه مناسب با مصرف فیبر و آنتیاکسیدانها، دوری از آفتاب در مدتهای طولانی، استفاده از محافظتکنندههای ضدآفتاب حتی در فصلهای غیر تابستانی.
مردان عموماً بیشتر در زیر آفتاب حضور دارند اما کمتر از کرمهای ضد آفتاب استفاده میکنند، که این یک ترکیب خطرناک است و ممکن است احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. مردان در طول زندگی تمایل دارند ساعات بیشتری را هنگام کار در فضای باز و در حین ورزش در آفتاب بگذرانند.
مردان عموماً موهای کمتری برای پوشاندن گوشها و پوست سر دارند، که این دو ناحیه در مردان بیشتر از زنان در معرض سرطان پوست قرار دارند. همچنین، مردان بیشتر در معرض سرطانهای پوست کمر، سینه و شانه هستند.
نحوه مراقبت از خود نیز برای مردان اهمیت دارد. مردان بیشتر از زنان، وقتی علائم جزئی این بیماری را مشاهده میکنند، اغلب از مراجعه به پزشک خودداری میکنند.
ترکیبی از بودن در معرض آفتاب و نادیده گرفتن محافظت از آن، به خصوص در مورد ملانوما (یک نوع سرطان پوست خطرناک)، خطرناک است. مطالعات نشان داده است که مردان میانسال و مسن کمتر پوست خود را بررسی کرده و به متخصص سرطان پوست مراجعه میکنند.
در مردان، ملانوما اغلب در قسمت بالای کمر (جایی که به سختی قابل مشاهده است) شکل میگیرد، بنابراین احتمال کمتری وجود دارد که مردان بیماری را زود تشخیص دهند. یک ملانوم با ضخامت تنها یک یا دو میلیمتر ممکن است خطر مرگ و میر قابل توجهی داشته باشد.
مردان عموماً به روشهای محافظتی در برابر نور خورشید کمتر توجه میکنند و یا اگر از ضد آفتاب استفاده میکنند، ممکن است به ندرت آن را تمدید کنند. همچنین، اگر کلاهی بر سر دارند، اغلب کلاه لبهدار است که از گردن یا اطراف صورت به خوبی محافظت نمیکند.
پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان سریع از نکات مهم در مورد ملانوما (که خطرناکترین نوع سرطان پوست است)مردان عموماً بیشتر زمان را زیر آفتاب سپری میکنند اما کمتر از کرم ضد آفتاب استفاده میکنند. این یک ترکیب خطرناک است و میتواند احتمال ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. در طول زندگی، مردان تمایل دارند در حین کار در فضای باز و ورزش، ساعات اضافی را زیر آفتاب بگذرانند.
مردان به طور عمومی موهای کمتری برای پوشاندن گوشها و پوست سر دارند، که این دو ناحیه در مردان بیشتر از زنان در معرض سرطان پوست قرار دارند. همچنین، مردان بیشتر در معرض سرطان پوست کمر، سینه و شانه هستند.
نحوه مراقبت از خود نیز اهمیت دارد. مردان در مقایسه با زنان، سه برابر بیشتر از مراجعه به پزشک خودداری میکنند هنگامی که علائمی از بیماری مشاهده میکنند.
ترکیب بودن در معرض آفتاب و عدم توجه به محافظت از پوست، به ویژه در مورد ملانوما که یک نوع سرطان پوست خطرناک است، خطرناک است. مطالعات نشان داده است که مردان میانسال و مسن کمتر پوست خود را بررسی میکنند و کمتر به متخصص سرطان پوست مراجعه میکنند.
با توجه به این که ملانوما در مردان اغلب در قسمت بالای کمر (جایی که به سختی قابل مشاهده است) شکل میگیرد، احتمال کمتری وجود دارد که مردان بیماری را زودتر تشخیص دهند. حتی یک ملانوما با ضخامت یک یا دو میلیمتر میتواند خطر مرگ و میر قابل توجهی داشته باشد.
مردان به طور عمومی کمتر به روشهای محافظتی در برابر نور خورشید توجه میکنند و یا اگر از کرم ضد آفتاب استفاده میکنند، آن را به ندرت تمدید میکنند. همچنین، در صورت استفاده از کلاه، اغلب کلاههای لبهدار استفاده میشود که گردن و مناطق پیرامونی صورت را به خوبی محافظت نمیکنند.
پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان سریع از مهمترین نکات در مور
مردان در هر سنی باید به احتیاطات لازم در مورد قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب توجه کنند. برخی از اقدامات احتیاطی عبارتند از: استفاده روزانه از کرم ضد آفتاب، جستجوی سایه در فضای باز، استفاده از عینک آفتابی محافظ با فیلتر UV و انجام معاینات پوست منظم.
پاسخ به سوالات متداول:
۱- آیا افراد با پوست تیره ممکن است به سرطان پوست مبتلا شوند؟
بله، افراد با پوست تیره نیز ممکن است به سرطان پوست مبتلا شوند. سرطان پوست در این افراد معمولاً در مناطقی که به نور خورشید مستقیم تابانده نمیشوند، مانند پاها و دستها، رخ میدهد.
برای تشخیص زودهنگام سرطان پوست، انجام غربالگری یک بار در سال توسط متخصص پوست بسیار مهم است.
۲- آیا خالکوبی باعث سرطان پوست میشود؟
خیر، خالکوبی باعث سرطان پوست نمیشود. اما در برخی موارد، خالکوبی ممکن است خال را درون خود پنهان کند و تشخیص آن را دشوار کند. بنابراین، بهتر است خالکوبی را روی خالها قرار ندهید.
۳- آیا سرطانهای پوست باعث خارش میشوند؟
بسیاری از سرطانهای پوست ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند، اما برخی از آنها همراه با خارش باشند. سرطان پوست سلول پایه میتواند به صورت لکههای قرمز رنگ و خارشدار ظاهر شود. همچنین، ملانوما گاهی اوقات میتواند به صورت لکههای تیره یا خالهایی ظاهر شود که خارش را به همراه دارند.
۴- چه خالهایی غیرمعمول هستند؟
خالهای غیرمعمول به خالهای نامنظمی گفته میشود که میتوانند در هر نقطهای از بدن ظاهر شوند. این خالها بیشتر در افرادی با پوست روشن و همچنین افرادی که دارای کک و مک و خالهای زیادی روی بدن هستند (بیش از ۵۰ مورد) دیده میشوند.
خالهای معمولی، خالهایی هستند که رنگ یکنواختی دارند، مانند رنگ قهوهای، قهوهای/سیاه یا سیاه، و مرز مشخصی دارند که آن خال را از پوست اطراف آن جدا میکند. این خالها شکل بیضی یا گرد دارند و معمولاً دارای قطر کمتر از ۶ میلیمتر هستند (حدود اندازه یک پاککن).
با توجه به تعداد خالهای زیاد (بیش از ۵۰ خال)، خالهای غیرمعمول یا وجود سابقه خانوادگی در مورد ملانوما، توصیه میشود هر سال یک بار توسط یک متخصص پوست معاینه شوید.
سرطان پوست، شایعترین نوع سرطان است که فراگیری آن با قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید افزایش مییابد. تغییرات غیرعادی در پوست میتوانند نشانههای هشداردهندهای برای انواع مختلف سرطان پوست باشند. برای پیشگیری از خطر ابتلا به سرطان پوست، باید با علائم سرطان پوست و روشهای پیشگیری از آن آشنا باشید. به عنوان مثال، در طول تمام روزهای سال باید از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و از بیش از حد قرار گرفتن در معرض نور خورشید و پرتوهای مضر فرابنفش خودداری کنید. اگر هرگونه تغییرات غیرعادی در پوست خود مشاهده کردید، به متخصص پوست مراجعه کنید؛ زیرا بررسی این تغییرات میتواند در تشخیص سرطان پوست در مراحل اولیه به شما کمک کند.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید