چگونگی شکل‌گیری سنگ کلیه در کودکان را توضیح دهید

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که سنگ کلیه فقط یک مشکل بزرگسالان است، اما واقعیت این است که بسیاری از والدین با یک واقعیت غیرمنتظره مواجه می‌شوند: سنگ کلیه در کودکان. این مشکل می‌تواند برای والدین نگرانی و استرس زیادی ایجاد کند. اما چیستی سنگ کلیه و آیا قابل پیشگیری و درمان است؟

عبارت “سنگ کلیه” به تشکیل توده‌های کوچک سخت در داخل کلیه اطلاق می‌شود. این توده‌ها معمولاً از املاح و مواد معدنی موجود در ادرار تشکیل می‌شوند. در کودکان، عوامل مختلفی می‌توانند باعث شکل‌گیری سنگ کلیه شوند، از جمله ژنتیک، تغذیه نامناسب، کم آبی بدن و مشکلات مربوط به ساختار داخلی کلیه.

اگرچه سنگ کلیه در کودکان یک مسئله جدی است، اما می‌توان با اقدامات پیشگیری مناسب و درمان موجود، مدیریت و کنترل آن را امکان‌پذیر کرد. این شامل مصرف آب کافی، رژیم غذایی سالم، فعالیت بدنی منظم و در صورت لزوم، داروها و روش‌های درمانی است.

در هر صورت، اگر شما به هر دلیلی مشکوک به وجود سنگ کلیه در کودک خود هستید، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید. او می‌تواند تشخیص دقیقی را بر اساس علائم، آزمایشات و تصویربرداری انجام دهد و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.

منبع +++++++

گاهی اوقات، برخی افراد فکر می‌کنند که سنگ کلیه فقط یک مشکل بزرگسالان است، اما واقعیت این است که بسیاری از والدین ناگهان با مشکل سنگ کلیه در کودکان خود روبرو می‌شوند. این مشکل می‌تواند نگرانی و استرس زیادی برای آنها ایجاد کند. اما چیستی سنگ کلیه و آیا قابل پیشگیری و درمان است یا خیر؟

سنگ کلیه به قطعات سخت و سنگریزه‌هایی گفته می‌شود که در نتیجه افزایش مواد معدنی در ادرار، در یکی از کلیه‌های کودک یا هر دوی آنها رسوب می‌کند. سنگ کلیه از نظر اندازه و شکل متنوعی دارد. یک سنگ کوچک می‌تواند به تنهایی از مجرای ادرار عبور کند و درد زیادی ایجاد نکند، اما سنگ کلیه بزرگ‌تر ممکن است در طول مسیر گیر کند و با مسدودیت جریان ادرار، منجر به درد شدید یا خونریزی شود.

کودکانی که علائمی از جمله درد شدید، خون در ادرار یا استفراغ دارند، نیاز به مراقبت فوری دارند و باید سریعاً تحت نظر پزشک قرار بگیرند. در این مقاله، به بررسی سنگ کلیه در نوزادان و کودکان، و روش‌های درمان و پیشگیری آن خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا این موضوع را بیشتر بشناسیم.

منبع +++++++

سنگ کلیه در کودکان شایع نیست، اما تعداد کودکانی که از سنگ کلیه رنج می‌برند در سال‌های اخیر افزایش یافته است. این ممکن است به دلیل تغییرات در عادات غذایی باشد، به خصوص افزایش مصرف غذاهای فرآوری شده و نمک خوراکی که میزان سدیم را افزایش می‌دهند. بنابراین، برای جلوگیری از ابتلا به سنگ کلیه در کودکان، باید یاد بگیرید که چگونه تغییراتی در رژیم غذایی آن‌ها ایجاد کنید که علاوه بر خوشمزه بودن، سلامتی آن‌ها را نیز تضمین کند. به خاطر داشته باشید که چاقی و کم‌تحرکی نیز می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه در کودکان شود.

انواع اصلی سنگ کلیه در کودکان شامل چهار نوع زیر است:

1. سنگ‌های کلسیمی: که شایع‌ترین نوع سنگ کلیه در کودکان هستند.

2. سنگ سیستین: که ناشی از اختلالات ژنتیکی است.

3. سنگ‌های اسید اوریک: که در نتیجه مصرف زیاد پروتئین‌های حیوانی شکل می‌گیرند.

4. سنگ‌های استروویت: که زمانی رخ می‌دهند که فرد مکرراً با عفونت‌های مجاری ادراری مواجه می‌شود.

چاقی و کم‌تحرکی باعث می‌شود کودکان به خطر بیشتری از ابتلا به انواع سنگ کلیه قرار بگیرند.

در حقیقت، علت ایجاد سنگ کلیه در کودکان بیشتر به دلیل سطوح بالای کلسیم، اگزالات یا فسفر در ادرارشان است. این مواد معدنی به طور طبیعی در ادرار حضور دارند و در سطوح معمولی مشکلی ایجاد نمی‌کنند، اما اگر این سطوح بیش از حد مجاز افزایش یابند، سنگ کلیه شکل می‌گیرد. همچنین، برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها نیز می‌توانند احتمال ابتلا به سنگ کلیه را در کودکانی که به این بیماری حساس هستند، افزایش دهند.

علاوه بر این، وقتی کودکان نمی‌توانند به مدت طولانی حرکت کنند، مانند زمانی که بخشی از بدنشان گچ گرفته شده یا به دلیل بیماری مجبور به استراحت در تختخواب هستند، خطر ابتلا به سنگ کلیه بیشتر می‌شود. در این مواقع، استخوان‌های کودکان ممکن است کلسیم اضافی را به خون تحریک کنند.

دلایل ایجاد سنگ کلیه در نوزادان زیر ۱ سال به شرح زیر است:

۱. کم‌آبی بدن: سنگ کلیه در نوزادان زمانی شکل می‌گیرد که مقدار مواد معدنی مانند نمک در ادرار آن‌ها بیش از حد طبیعی شود و همزمان مقدار آب در بدن کاهش یابد. این معمولاً به دلیل کم‌آبی بدن نوزاد رخ می‌دهد.

۲. عوامل ژنتیکی: در برخی موارد نادر، عوامل ژنتیکی می‌توانند باعث شکل گیری سنگ کلیه در نوزادان شوند.

عوامل دیگری که موجب افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه در نوزادان می‌شوند عبارتند از:

– سابقه خانوادگی سنگ کلیه
– کاهش مصرف آب یا دوره‌های طولانی کم‌آبی بدن (معمولاً برای نوزادانی که از شیر مادر تغذیه نمی‌شوند)
– عفونت‌های مکرر در دستگاه ادراری نوزاد یا کودک
– رژیم غذایی مادران شیرده که حاوی مقدار زیادی سدیم و یا پروتئین باشد.

علایم وجود سنگ در کلیه نوزادان عبارتند از:

گاهی سنگ کلیه بدون هیچ نشانه‌ای شکل می‌گیرد، اما در بعضی موارد، علائمی مشاهده می‌شود که با توجه به آن‌ها باید مراقب باشید. برخی از علائم وجود سنگ کلیه در نوزادان عبارتند از:

در صورتی که کودک دردهای شدیدی در مناطقی مانند پشت، پهلو، پایین شکم یا کشاله ران داشته باشد و همچنین ادرارش رنگ صورتی، قرمز یا قهوه‌ای باشد (هماچوری)، نیاز دائمی به ادرار کردن داشته باشد، دردی در هنگام ادرار کردن احساس کند یا ناتوانی در ادرار کردن داشته باشد، و ادرارش کدر یا بدبو باشد، باید به یک متخصص مراجعه کند. این علائم ممکن است ناشی از سنگ کلیه یا یک بیماری جدی‌تر باشند. درد ناشی از سنگ کلیه ممکن است به صورت موجی بیاید و برود و به مدت کوتاه یا طولانی ادامه داشته باشد. همچنین، کودک ممکن است همراه با درد، علائمی مانند تهوع، استفراغ، تب و لرزش داشته باشد.

تب و لرز در کودکان می‌تواند یکی از علائم سنگ کلیه یا مشکل جدی‌تر باشد.

دلیل بروز سنگ کلیه در بعضی از کودکان به عوامل مختلفی برمی‌گردد. اکثر سنگ‌های کلیه به دلیل سطوح بالای کلسیم، اگزالات یا فسفر در ادرار شکل می‌گیرند. هرچند، ژنتیک نیز می‌تواند در برخی موارد نقشی در این مسئله داشته باشد. تحقیقات اخیر نشان داده است که وجود ژن claudin-14 با افزایش قابل توجه خطر ابتلا به سنگ کلیه در حدود 65 درصد موارد مرتبط است. بنابراین، اگر یکی از اعضای خانواده شما سابقه سنگ کلیه داشته باشد، احتمال ابتلا به سنگ کلیه در کودک شما بیشتر است. هرچنین، عوامل دیگری نیز می‌توانند بر روی تشکیل سنگ کلیه در کودکان تأثیرگذار باشند.

به عنوان مثال، افرادی که در مناطق گرم و جنوبی زندگی می‌کنند، احتمال ابتلا به سنگ کلیه بیشتری نسبت به سایر افراد دارند، هرچنین دلیل دقیق آن مشخص نیست. کودکانی که رژیم غذایی آن‌ها حاوی مقادیر زیادی پروتئین، نمک یا اگزالات است، نیز در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه قرار می‌گیرند. در حالی که مصرف مناسب کلسیم در رژیم غذایی می‌تواند به پیشگیری از تشکیل سنگ در کلیه کمک کند، مصرف بیش از حد کلسیم می‌تواند به تشکیل سنگ کلیه منجر شود.

کودکان و نوزادان در هر سنی ممکن است سنگ کلیه داشته باشند، اما این بیماری در نوجوانان بسیار شایع‌تر است. سابقه خانوادگی سنگ کلیه احتمال ابتلا به سنگ کلیه در کودکان را افزایش می‌دهد. کودکانی که در گذشته سنگ کلیه داشته‌اند، بیشترین خطر ابتلا به سنگ کلیه را دارند. سبک زندگی ناسالم و رژیم غذایی نامناسب می‌تواند خطر ابتلا به سنگ کلیه را در کودکان افزایش دهد. به عنوان مثال، نوشیدن آب به‌میزان بسیار کم، مصرف نوشابه‌های شیرین یا نوشیدنی‌های حاوی کافئین به‌میزان زیاد، می‌تواند باعث غلظت بیش از حد ادرار شود.

همچنین، مصرف بیش از حد سدیم ممکن است مواد معدنی اضافی را به ادرار اضافه کند که ممکن است به سنگ کلیه تبدیل شود. مقدار زیادی سدیم در بسیاری از غذاهای آماده مانند غذاهای رستورانی، چیپس، گوشت ساندویچ، غذاهای منجمد و برخی نوشیدنی‌های ورزشی وجود دارد.

کودکانی که به بیماری‌های خاص زیر مبتلا هستند، نیز در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه بیشتری قرار دارند:

– انسداد یا شکل غیرطبیعی دستگاه ادراری
– التهاب مزمن یا طولانی‌مدت روده
– فیبروز کیستیک پیوند خارجی NIH
– بیماری کلیه کیستیک پیوند خارجی NIH
– سیستینوری
– مشکلات گوارشی یا سابقه جراحی دستگاه گوارش
– نقرس
– هایپرکلسیوری
– هایپراگزالوری
– هیپرپاراتیروئیدیسم
– هایپراوریکوزوری

برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه در کودکان، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

1. مصرف مایعات کافی: مطمئن شوید کودکان به مقدار کافی مایعات مانند آب مصرف می‌کنند. نوشیدن مایعات کافی باعث رقیق شدن ادرار و جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه می‌شود. در هوای گرم و در صورت فعالیت بدنی زیاد، نیاز به مایعات بیشتر است.

2. استفاده از مایعات حاوی سیترات: مصرف آب‌لیمو و لیموترش که سیترات بالایی دارند، می‌تواند از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کند.

3. تغییر در رژیم غذایی: محدود کردن مصرف غذاهای فرآوری شده، چیپس، شکلات، غذاهای شور و پروتئین‌های حیوانی می‌تواند به پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه در کودکان کمک کند. می‌توانید پروتئین حیوانی را با لوبیا، نخود خشک و عدس جایگزین کنید.

4. مصرف کلسیم مناسب: با گنجاندن میوه‌هایی مانند مرکبات، کیوی، توت‌ها و آناناس به جای شیر و لبنیات، کلسیم کافی به بدن کودکان برسد. مشاوره با پزشک کودک می‌تواند در مورد میزان مصرف کلسیم مناسب برای جلوگیری از سنگ‌های اگزالات کلسیم مفید باشد.

در هر صورت، مهم است که با یک متخصص تغذیه یا پزشک کودک مشورت کنید تا رژیم غذایی مناسبی برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه در کودک تعیین کنید.

آب یکی از بهترین نوشیدنی‌ها برای جلوگیری از سنگ کلیه در کودکان است. برای تشخیص سنگ کلیه در کودکان، پزشکان به اطلاعات زیر نیاز دارند: سابقه پزشکی، معاینه بدنی، آزمایشات خون و تصویربرداری. همچنین، پزشک ممکن است چنین سوالاتی نیز بپرسد: علائم کودک چیست؟ سابقه خانوادگی سنگ کلیه دارد؟ غذاها و نوشیدنی‌های معمولی او چه هستند؟ آزمایشات زیر در تشخیص دقیق‌تر بیماری به پزشک کمک می‌کنند: تست‌های آزمایشگاهی، آزمایش ادرار و خون می‌تواند به تعیین نوع سنگ کلیه کودک کمک کند. جمع‌آوری ادرار ۲۴ ساعته نیز میزان ادرار تولید شده توسط کودک، مواد معدنی که می‌توانند سنگ تشکیل دهند، موادی که ممکن است به پیشگیری از سنگ کمک کنند و سطح pH ادرار را اندازه‌گیری می‌کند.