کم کاری تیروئید در کودکان | علت، علائم و راهکارهای درمان قطعی
کم‌کاری تیروئید در کودکان همانند بزرگسالان، یکی از بیماری‌های رایج است. اگر این بیماری به موقع درمان نشود، ممکن است منجر به مشکلاتی مانند کاهش توانایی ذهنی، رشد نامناسب در قد و امراض دیگر در سلامتی کودکان و نوجوانان شود. سلامتی بزرگترین دارایی هر فرد است و هر نقص عملکردی در یکی از اعضای بدن میتواند تأثیر منفی بر سلامت جسمانی و روحی فرد داشته باشد. لذا، مهم است که به بهبود و درمان مناسب این بیماری اهمیت داده شود.
منابع:
– mayoclinic.org
– medlineplus.gov
– womenshealth.gov
کم‌کاری تیروئید یکی از بیماری‌های رایج در کودکان است. اگر این بیماری به موقع درمان نشود، ممکن است باعث مشکلاتی مانند کاهش توانایی ذهنی، کوتاهی قد و سایر مشکلات سلامتی در کودکان و نوجوانان شود. سلامتی، گرانبهایتین دارایی هر فرد است و عملکرد نادرست یکی از اعضای بدن میتواند سلامت جسمانی و روانی هر فرد را تحت تأثیر قرار دهد. اگر عملکرد بدن ما صحیح نباشد، ممکن است در طول زمان سایر اعضای داخلی نیز با مشکلات و اختلالات مواجه شوند.
تیروئید یکی از غده‌های مهم و حیاتی در بدن است که در قسمت جلویی گردن و زیر حنجره در شکل یک پروانه قرار دارد. کم‌کاری تیروئید یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مرتبط با این غده است و به دلیل کاهش ترشح هورمون‌های تیروئید در بدن رخ می‌دهد.
در این مقاله، به بررسی درمان کم‌کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان می‌پردازیم. با مجله سلامتی دکتر کرمانی همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست آورید.
– منبع: medlineplus.gov
بعضی از نوزادان با مشکلات مادرزادی در غده تیروئید به دنیا می‌آیند. این مشکلات می‌توانند شامل عدم وجود کامل غده تیروئید یا نیمه تشکیل شده بودن آن باشند. همچنین، ممکن است بخشی از غده تیروئید در مکان نامناسبی قرار گرفته باشد. در برخی نوزادان، سلول‌های تیروئیدی به درستی وظیفه خود را به انجام نمی‌رسانند.
اگر در خانواده خود یا در افراد نزدیکتان مشکل کم‌کاری تیروئید وجود دارد، در دوران بارداری و در دو تا سه سال اول زندگی کودک خود، حتماً باید آزمایشات مربوط به تیروئید را انجام دهید. این آزمایشات به تخصصی‌ها کمک می‌کنند تا علت مشکل را به سرعت تشخیص دهند.
– منبع: medlineplus.gov
گاهی اوقات، بیماری کم کاری تیروئید در مادران باردار درمان نمی‌شود. این مشکل ممکن است به دلیل عدم تشخیص صحیح بیماری یا عدم توجه کافی مادر به مصرف داروهای مورد نیاز باشد.
همچنین، اگر رژیم غذایی مادر در دوران بارداری کمبود ید داشته باشد، سطح هورمون تیروئید در نوزاد هنگام تولد کاهش خواهد یافت.
در برخی موارد نادر، مشکل اصلی در بیماری کم کاری تیروئید مادر به غده هیپوفیز مربوط می‌شود. این غده هورمون محرک تیروئید را ترشح نمی‌کند. غده هیپوفیز مسئول ترشح هورمون‌های مهمی است که به جریان خون منتقل می‌شوند و تیروئید را به ترشح هورمون مناسب تشویق می‌کنند. اگر این غده آسیب ببیند و نتواند دستور ترشح هورمون را به تیروئید بدهد، ترشح هورمون تیروئید در بدن متوقف خواهد شد.
علاوه بر این، در برخی کشورها، ممکن است مقدار کافی ید در نمک‌های خوراکی وجود نداشته باشد. همچنین، با توجه به توصیه‌های پزشکان برای کاهش مصرف نمک در غذاها، کمبود ید در نمک مصرفی موجب می‌شود که کودکان در دوران رشد و بلوغ خود در معرض خطر بیشتری از بیماری کم کاری تیروئید قرار بگیرند.
– منبع: medlineplus.gov
کم کاری تیروئید اکتسابی معمولاً در کودکان و نوجوانان به دلیل بیماری‌های مرتبط با سیستم ایمنی یا عفونت‌های ویروسی رخ می‌دهد.
یکی از بیماری‌های مرتبط با ضعف سیستم ایمنی، بیماری هاشیموتو است که در دوران بلوغ بسیار شایع است. هاشیموتو یک اختلال خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به جای حمله به ویروس‌ها، به غده تیروئید حمله می‌کند.
علائم کم کاری تیروئید در کودکان، نوزادان و نوجوانان شایع هستند. اما با توجه به اینکه این بیماری معمولاً در دوران بزرگسالی تشخیص داده می‌شود، علائم آن با بالارفتن سن تشدید می‌شوند. علائم و نشانه‌های این بیماری در نوزادان و کودکان تا حدی متفاوت هستند و معمولاً در زندگی روزمره ما نادیده گرفته می‌شوند.
لطفاً توجه داشته باشید که برخی از علائم و نشانه‌ها در طول تمام دوران بیماری یکسان هستند. در زیر شایع‌ترین علائم این بیماری در دوران سنی مختلف آورده شده است:
– در نوزادان:
– کاهش فعالیت و حرکت
– ضعف عضلانی
– تغییرات در رشد و وزن
– خشکی پوست و مو
– زردی پوست (یا زردی چشم)
– در کودکان:
– خستگی و خواب زیاد
– کمبود تمرکز و توجه
– کاهش حافظه و توانایی یادگیری
– افزایش وزن و کاهش رشد
– مشکلات گوارشی مانند یبوست
– در نوجوانان:
– خستگی و افت انرژی
– افسردگی و اضطراب
– مشکلات در تمرکز و یادگیری
– تغییرات در خواب و بیداری
– کاهش توانایی ورزشی
– منبع: medlineplus.gov
کمبود تیروئید در بدن میتواند در نوزادان، کودکان و نوجوانان عوارض و مشکلات متنوعی ایجاد کند. در زیر عوارضی که ممکن است در این گروه سنی رخ دهد را بررسی می‌کنیم:
در نوزادان:
– یبوست
– زردی پوست یا سفیدی چشم
– رشد جسمانی ضعیف یا کند
– اشتهای ضعیف
– زبان بزرگ و متورم
– شکم بزرگ یا ناف بیرون زده
– خواب آلودگی زیاد یا بیش از حد معمول
– تورم دور چشم
– وجود یک نقطه نرم بر روی سر
– گریه‌های خش‌دار یا گریه‌هایی که صدای نوزاد در آن گرفته به نظر می‌رسد
– تاخیر در تکلم
در کودکان:
– یبوست
– کاهش فعالیت و احساس خستگی مفرط
– تاخیر در رشد دندان‌های دائمی
– کند شدن رشد جسمانی و ذهنی
– کند شدن رشد سینه‌ها در دختران
– خونریزی‌های شدید و نامنظم در دختران
– پرخاشگری
– بزرگ‌شدن سایز بیضه‌ها در آقایان
– تاخیر در شروع دوران قاعدگی در دختران
در نوجوانان:
– کاهش فعالیت و احساس خستگی مفرط
– صدای کلفت و خش‌دار
– رشد جسمانی ضعیف یا کند
– گفتار آهسته
– صورت پف کرده و متورم
– ریزش مو و شکننده بودن ناخن‌ها
– فراموشی
– افسردگی
– عدم تمرکز
– نوسانات خلقی و رفتاری زیاد
– چاقی و افزایش وزن مفرط
– درد و ضعف شدید عضلانی و سفت شدن مفاصل
– کمبود انرژی و عدم تحرک
– خستگی مفرط در زمان انجام یک فعالیت کوچک
– تاخیر در رسیدن به دوران بلوغ
با توجه به اینکه عوارض کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان میتواند تنوع زیادی داشته باشد، در صورت بروز هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک متخصص ضروری است تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام شود.
عوارض کم کاری تیروئید در گروه‌های سنی مختلف میتواند شامل عقب‌ماندگی ذهنی در نوزادان، کند شدن رشد جسمانی (در صورت تشخیص دیر هنگام در نوزادان)، اضافه وزن زیاد در کودکان خردسال و چاقی و افزایش وزن مفرط در نوجوانان باشد. همچنین، عوارض دیگری ممکن است شامل بیماری هاشیموتو و التهابات تیروئیدی، پایین آوردن سطح گلبول‌های قرمز خون (کم خونی شدید)، دمای پایین بدن، نارسایی قلبی، مختل شدن روند بلوغ جنسی، کاهش توانایی‌های حرکتی، کاهش بهره هوشی (IQ)، اختلالات سیستم عصبی و چاقی و افزایش وزن مفرط باشند.
این عوارض می‌توانند منجر به اختلال در روند رشد فیزیکی و ذهنی کودک شوند و بر توانایی‌های آنها تأثیر بگذارند. بنابراین، در صورت بروز هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمون‌های لازم جهت تشخیص دقیق و درمان مناسب امری حیاتی است.
تشخیص و درمان کم‌کاری تیروئید در نوزادان، کودکان و نوجوانان بسیار حائز اهمیت است. اولین قدم برای درمان این بیماری، تشخیص زودهنگام و به موقع آن است. این امر در تمام دوران سنی اهمیت دارد و میتواند در جلوگیری از علائم و عوارض ناشی از کم‌کاری تیروئید مؤثر باشد.
درمان کم‌کاری تیروئید در نوزادان بستگی به شدت بیماری دارد. در صورتی که کمبود تیروئید در نوزادان خفیف و موقتی باشد، معمولاً تجویز دارو به عنوان هورمون جایگزین میتواند در رشد جسمانی و ذهنی نوزاد تأثیرگذار باشد. درمان این بیماری در نوزادان بسیار حیاتی است زیرا نوزادان درمان نشده در معرض خطر ناتوانی ذهنی قرار می‌گیرند. اما در صورت تشخیص کمبود هورمون تیروئید در نوزادان تازه متولد شده، درمان آنها در عرض چند هفته بعد از تولد آغاز می‌شود و رشد و تکامل آنها به طور طبیعی پیش می‌رود.
در تمام کشورها، برای سنجش میزان کم‌کاری تیروئید مادرزادی، یک آزمایش خون از پاشنه پای کودک در زمان قبل از چهار یا پنج روزگی او انجام می‌شود. این آزمایش میزان هورمون محرک تیروئید را در خون اندازه‌گیری می‌کند و در صورت تشخیص بیماری، درمان و تجویز دارو معمولاً پس از انجام این آزمایش انجام می‌شود.
رژیم غذایی متناسب با کم‌کاری تیروئید میتواند در درمان این بیماری مفید باشد. در ادامه، برخی از غذاهای مفید برای کم‌کاری تیروئید را معرفی می‌کنم:
1. میوه‌ها و سبزیجات: مصرف میوه‌ها و سبزیجات غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی میتواند مفید باشد. میوه‌ها و سبزیجاتی مانند پرتقال، توت فرنگی، هویج، انبه، سبزیجات تازه مانند ریحان، کاهو و اسفناج به عنوان بخشی از رژیم غذایی مناسب برای کم‌کاری تیروئید توصیه می‌شود.
2. ماهی و محصولات دریایی: مصرف ماهی‌هایی مانند ماهی قزل‌آلا، تن ماهی، ماهی ساردین و محصولات دریایی غنی از اسیدهای چرب امگا-۳ میتواند مفید باشد. این اسیدها می‌توانند به بهبود عملکرد تیروئید کمک کنند.
3. غلات کامل: جو، گندم کامل، برنج قهوه‌ای و غلات دیگری که حاوی فیبر و مواد مغذی هستند می‌توانند در رژیم غذایی برای کم‌کاری تیروئید مفید باشند.
4. مواد غذایی حاوی سلنیوم: سلنیوم یک ماده مغذی است که در بهبود عملکرد تیروئید نقش دارد. می‌توانید سلنیوم را از منابع طبیعی مانند بادام، برنج برزیل، عدس، ماکارونی کامل، ماهی و گوجه‌فرنگی دریافت کنید.
در هر صورت، قبل از اضافه کردن هر مکمل یا تغییری در رژیم غذایی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا رژیم غذایی مناسب و مطابق با وضعیت شما تعیین شود.
برای درمان کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان، پزشک معمولاً داروی لووتیروکسین تجویز می‌کند و یک برنامه غذایی خاص نیز پیشنهاد می‌دهد.
آیا تغذیه میتواند در پیشگیری یا درمان کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان مفید باشد؟ بله، رژیم غذایی مناسب و تغذیه صحیح میتواند در بهبود و کنترل بیماری کم کاری تیروئید در این گروه سنی تأثیرگذار باشد. این روش به عنوان یک تکمیل درمان دارویی استفاده می‌شود.
بنابراین، اگر کودک یا نوجوان شما در رژیم غذایی خود از غذاهایی که حاوی مقدار کافی یود هستند استفاده کند و همچنین با مراجعه منظم به پزشک متخصص غدد برای بررسی‌های ماهانه و مصرف دارو درمانی، میتواند بهبود قابل توجهی در عملکرد طبیعی تیروئید خود داشته باشد.
مصرف غذاهایی مانند سویا، بادام زمینی، خانواده کلم‌ها و غیره میتواند تأثیر قابل توجهی بر عملکرد تیروئید داشته باشد. بنابراین، بهتر است از مصرف زیاد این نوع غذاها خودداری کنید تا سلامتی تیروئید را تضمین کنید.
همچنین، مطمئن شوید که کودک شما یک رژیم غذایی سالم و غنی از کلسیم دارد. مصرف مواد غذاییی مانند شیر، ماست، پنیر و سبزیجات سبز تیره که حاوی مقدار زیادی کلسیم هستند، به بهبود و سلامتی تیروئید کمک می‌کند.
مواد مغذی ضروری برای درمان کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان شامل عناصر زیر هستند:
1. سلنیوم: سلنیوم یک ماده مغذی مهم است که در عملکرد تیروئید نقش دارد. مصرف منابع غنی سلنیوم مانند ماهی، گردو، بادام، برنج قهوه‌ای و ماهیچه‌های گوشتی میتواند به بهبود وضعیت تیروئید کمک کند.
2. رژیم غذایی کم کاری تیروئید: مصرف رژیم غذایی مناسب و کم کاری تیروئید میتواند تأثیر قابل توجهی در بهبود عملکرد تیروئید داشته باشد. این رژیم غذایی شامل مصرف غذاهایی که حاوی یود، آهن، ویتامین D، اسیدفولیک و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند.
3. ویتامین B: ویتامین B نیز برای سلامتی تیروئید ضروری است. مصرف مواد غذاییی مانند ماهی، گوشت قرمز، تخم‌مرغ، غلات کامل و سبزیجات سبز تیره که حاوی ویتامین B می‌باشند، میتواند به بهبود وضعیت تیروئید کمک کند.
4. پروبیوتیک‌ها: مصرف پروبیوتیک‌ها که در موادی مانند ماست، دوغ و کره زبدة طبیعی یافت می‌شوند، میتواند به بهبود عملکرد گوارش و جذب مواد مغذی در بدن کمک کند.
5. رژیم غذایی فاقد گلوتن: برخی از افراد با کم کاری تیروئید ممکن است حساسیت به گلوتن داشته باشند. در این صورت، رژیم غذایی بدون گلوتن که شامل مصرف غلات بدون گلوتن مانند برنج، ذرت و آرد کنجد است، میتواند مفید باشد.
همچنین، برای افرادی که با کم کاری تیروئید دچار اضافه وزن و چاقی هستند، رژیم غذایی منحصر به فردی که توسط گروه تغذیه و رژیم دکتر کرمانی تهیه شده است، به منظور کاهش وزن و بهبود عملکرد تیروئید ارائه می‌شود.
اطلاعاتی که از مقاله کم کاری تیروئید در کودکان یاد گرفته‌ایم، به شرح زیر است:
کم کاری تیروئید در کودکان اغلب باعث عقب ماندگی ذهنی می‌شود. در نوجوانان نیز، این مشکل میتواند علائمی مانند چاقی، ریزش مو، کوتاهی قد، رشد ناکامل و ضعف ذهنی در دوران بلوغ ایجاد کند. همچنین، اختلالات خلقی، افسردگی، بیماری هاشیموتو و نشانه‌های دیگری نیز ممکن است برای فرد به وجود آید. یکی از علل مهم این بیماری، کمبود ید در بدن است. بنابراین، استفاده از یک رژیم غذایی خاص که حاوی ید کافی باشد، میتواند به طور قابل توجهی در پیشگیری و درمان کم کاری تیروئید در کودکان موثر باشد.
منابع:
– stanfordchildrens.org
– kidshealth.org
– mayoclinic.org
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید